مطالبه وجه
مراحل مطالبه وجه، مقاله پیش رو توسط وکیل وصول مطالبات در خصوص دعوی مطالبه وجه به استناد سند عادی و روند مطالبه طلب با سند عادی و نحوه مطالبه طلب برای آشنایی شما عزیزان تنظیم گردیده است. یکی از شایع ترین دعاوی در دادگاه ها، دعوی مطالبه وجه به استناد سند عادی است. نمونه اسناد عادی که به صورت بسیار رایج و فراوان در بین مردم مورد استفاده قرار می گیرد، فاکتور فروش و رسید عادی است.
سند عادی نوشته ای است که مردم بین خود تنظیم می کنند و باید قابلیت آن را داشته باشد که برای اثبات حق در دادگاه مورد استناد قرار گیرد. سند عادی ممکن است در برگیرنده وجهی باشد که به یک یا دو طرف امضا کننده سند مربوط شود. دعوی مطالبه وجه سند عادی با ارائه دادخواست مطالبه وجه به دادگاه حقوقی به جریان می افتد. سپس مرجع ذی صلاح، پس از رسیدگی بدهکار را محکوم به پرداخت وجه می نماید.
بیشتر بخوانید: مطالبه چک از طریق اجرای ثبت
- توجه داشته باشید جهت مطالبه وجه به استناد سند عادی اگر پرداخت دین بدون سر رسید است یعنی تاریخ پرداخت مشخص نگردیده، الزاماً قبل از اقامه دعوی، پرداخت دین را بوسیله اظهارنامه از مدیون بخواهید و پس از گذشت مهلت و عدم پرداخت دین توسط مدیون، اقدام به اقامه دعوی نمائید.
- در خصوص خسارت تاخیر تادیه اسناد عادی، قانونگذار صرفاً از زمانی که طلبکار مبلغ دین را مطالبه نموده وی را مستحق دریافت خسارت می داند، پس اگر طلبکار قبل از دادخواست و طی اظهارنامه رسمی و یا دلیلی قطعی دیگری مطالبه طلب ننموده باشد، دادگاه تاریخ ثبت دادخواست را مبنای محاسبه شروع خسارت تاخیر تادیه در نظر گرفته ولو آنکه اصل دین چندین سال قبل بر عهده مدیون قرار گرفته باشد.
ارکان دعوی مطالبه وجه به استناد سند عادی
- مستند بودن طلب به سند : اولین رکن این دعوی، وجود سند یا مدرکی که دلالت بر مطالبات خواهان نماید. مانند رسید دریافت وجه، فاکتور فروش، فیش واریزی، رسید کارت به کارت، داشتن دو شاهد مبنی بر طلبکار بودن خواهان، اقرار خوانده.
- سر رسید شدن بدهی و رسیدن موعد پرداخت وجه و خودداری کردن بدهکار از پرداخت وجه و اثبات مطالبه از ناحیه بدهکار.
- حال و منجز بودن طلب : دومین رکن برای طرح دعوی مطالبه طلب؛ حال و منجز بودن طلب است؛ بنابراین، خواهان نمی‌تواند تا زمانی که سررسید طلب نرسیده یا پرداخت طلب معلق و مشروط به چیزی است و هنوز محقق نشده است آن را مطالبه کند.
- عدم سقوط طلب موضوع دعوی : پرداخت طلب از سوی بدهکار یک تعهد مالی محسوب می‌شود. این تعهد ممکن است به دلایلی که ماده ۲۶۴ قانون مدنی از بین برود در این صورت دعوی مطالبه وجه به استناد سند عادی قابلیت طرح نخواهد داشت و در صورت طرح با حکم بر بطلان دعوی مواجه خواهد شد. مانند وفا به عهد، اقاله، ابرا، تهاتر.
بیشتر بخوانید: شکایت حقوقی از چک چگونه است؟
تفاوت مطالبه وجه چک و سفته با اسناد عادی
1 – وجود چک و یا سفته در اختیار هر شخص باشد، دلیل وجود دین و اماره ای بر مدیونیت صادر کننده آن می باشد. بدین ترتیب که دارنده چک صرفاً وجه آن را مطالبه می‌کند و نیازی به هیچ دلیلی در جهت اثبات وجود طلب ندارد، اما در خصوص مطالبه وجه به استناد رسید و یا فاکتور عادی، طلبکار می بایست علت وجود دین را نیز اثبات نمایند،
زیرا در مقام دفاع بدهکار در اکثر موارد منکر وجود بدهی است و رسید را ساختگی یا از روی اجبار می داند و یا حتی مدعی پرداخت وجه آن می شود و یا در خصوص مطالبه وجه فاکتور طلبکار می بایست تحویل کالای مربوط به فاکتور را در دادگاه اثبات نماید، زیرا بدون تحویل کالا امکان مطالبه وجه آن که همان ثمن ( مبلغ ) معامله می باشد میسر نیست.
2 – رسید عادی و فاکتور فروش قابلیت نقل و انتقال ندارند، لیکن اسناد تجاری مانند چک و سفته قابل نقل و انتقال می باشند، به عبارتی چک در اختیار هر شخصی قرار گیرد دارنده می‌تواند ادعای طلب نماید و مبلغ آن را از صادرکننده مطالبه نماید، لیکن رسید عادی صرفاً فی مابین طلبکار و بدهکار قابلیت استناد داشته و اشخاص ثالث نمی‌توانند وجه ان را مطالبه نماید، مگر آنکه رسید به قائم مقامی به آنها منتقل شود مانند آنکه پدری فوت نماید و فرزندان متوفی به استناد قائم مقامی مبلغ مندرج در رسید را از بدهکار مطالبه نمایند.
3 – یکی دیگر از ویژگی های متمایز کننده اسناد تجاری ( چک و سفته ) با سند عادی (رسید عادی و فاکتور فروش)، تامین خواسته می باشد در خصوص مطالبه وجه به استناد سند عادی، اشخاص در صورت پرداخت خسارت احتمالی می توانند از مزایای تامین خواسته و یا به عبارتی توقیف و دسترسی به اموال بدهکار بهره‌مند شوند. محاکم مطابق شرایط موجود درصدی (10 الی 20 درصد) از مبلغ خواسته را به عنوان خسارت احتمالی از مدعی وجود دین و خواهان پرونده دریافت می نمایند و سپس مجوز توقیف اموال بدهکار را قبل از قطعیت حکم صادر می کنند. ولی در خصوص اسناد تجاری دارنده جهت توقیف اموال بدهکار نیازی به سپردن خسارت احتمالی ندارد.
4 – در خصوص مطالبه طلب به استناد سند عادی اصل بر عدم تضامن است و لو آنکه زیر برگه رسید عادی امضاء متعلق به افراد دیگری نیز درج گردد، مگر آنکه به صراحت قید شود به غیر مدیون اصلی شخص دیگری پرداخت وجه رسید عادی را تضمین نموده است. ولی در چک و سفته صادر کننده چک، ظهرنویس، ضامن همگی در صورت امضا به صورت تضامنی مسئول پرداخت می باشند.
انواع مطالبه وجه
مطالبه وجه زمانی به کار می رود که فردی طلبی از دیگری دارد اما بدهکار علی رغم تعیین مهلت، نتوانسته و یا به عمد وجه را پرداخت نکرده است. بنابراین، طلبکار از راه قانونی و مراجعه به مراجع قضایی یا ثبتی می خواهد وجه خود به دست آورد.
مطالبه وجه ممکن است بر اساس یکی از موارد زیر صورت بگیرد :
- مطالبه وجه بر اساس رسید : در این مورد طلبکار با ارائه رسیدی که به امضای بدهکار رسیده، طلب خود را مطالبه می نماید.
- مطالبه وجه براساس فاکتور فروش : در این مورد طلبکار با ارائه فاکتور فروشی که به امضای خریدار رسیده، طلب خود را مطالبه می نماید.
- مطالبه وجه بر اساس قرارداد و تعهدات مالی : در این مورد طلبکار با ارائه قراردادی که با بدهکار دارد از جمله قراردادهای فروش، ساخت و اجاره، طلب خود را مطالبه می نماید.
- مطالبه وجه بر اساس چک : در این مورد طلبکار به موجب چک برگشتی که از بدهکار دارد، وجه چک و طلب خود را مطالبه می نماید.
- مطالبه وجه بر اساس سفته : در این مورد طلبکار با واخواست سفته و یا بدون آن مبادرت به مطالبه وجه سفته و طلب خود می نماید.
- مطالبه وجه بر اساس وجه دستی پرداختی در حضور شاهد : در این مورد طلبکار با ارائه استشهادیه و استناد به شهادت شهود طلب خود را مطالبه می نماید.
- مطالبه وجه بر اساس واریز وجه به حساب و یا کارت بانکی : در این مورد طلبکار وجهی را که به حساب و یا کارت بدهکار واریز نموده است را با ارائه پرینت بانکی و استعلام از بانک، طلب خود را مطالبه می نماید.
بیشتر بخوانید: شکایت کیفری از چک
نحوه رسیدگی دادخواست مطالبه وجه
پس از تنظیم دادخواست مطالبه وجه، در تهران و مراکز استان ها با مراجعه به یکی از دفاتر خدمات الکترونیک قضایی و در سایر شهرها، به دفاتر دادگاه های عمومی حقوقی، نسبت به ثبت دادخواست اقدام می نماییم. هزینه دادرسی معادل دعاوی مالی در دعوای مطالبه وجه پرداخت می شود و دردعاوی مطالبه وجه که خواسته آنها کمتر از دویست میلیون ریال می باشد، دادخواست به شورای حل اختلاف تقدیم می شود.
پس از ثبت دادخواست در دفتر دادگاه یا شورای حل اختلاف، دستور تعیین وقت رسیدگی در صورت تکمیل بودن دادخواست توسط ریاست دادگاه صادر می شود. با رسیدن وقت رسیدگی و حضور طرفین و استماع اظهارات طرفین دادگاه در صورت اعلام ختم رسیدگی پس از جلسه اقدام به صدور رای می نماید.
روش های مطالبه وجه
1 – ارسال اظهارنامه
اولین و ابتدایی ترین راه برای مطالبه وجه ارسال اظهارنامه می باشد. اگرچه در خصوص مطالبه وجه اظهارنامه اجباری نیست اما هر شخصی می تواند قبل از تقدیم دادخواست به وسیله اظهارنامه مطالبه وجه نماید که در خصوص ابلاغ آن و برای انجام ثبت درخواست باید به دفاتر خدمات قضایی الکترونیک مراجعه شود.
2 – تنظیم دادخواست
بعد از ارسال اظهارنامه داده شده اگر پاسخی دریافت نشود و بدهکار نسبت به پرداخت اقدامی ننماید باید نسبت به ثبت دادخواست مطالبه وجه اقدام نمود و با مراجعه به دفاتر خدمات قضایی دادخواست را ثبت نمود.
توجه داشته باشید که در زمان ثبت دادخواست کیله مدارک و مستندات مانند فیش واریزی و یا قرارداد و… را به همراه داشته باشید. بعد از ثبت دادخواست مطالبه ی وجه پرونده به دادگاه ارسال می شود و فرایند رسیدگی شروع می شود.
در خصوص دادخواست هایی که وجه مطالبه آن بیشتر از بیست میلیون تومان باشد پرونده جهت رسیدگی به دادگاه مربوطه ارجاع می گردد اما در صورتی که مبلغ مطالبه شده بیست میلیون و یا کمتر از آن باشد دادخواست جهت رسیدگی به شورای حل اختلاف مربوطه ارجاع خواهد شد.
نکته مهم و حائز اهمیت در این خصوص این است که برای تنظیم ونوشتن دادخواست حتما به وکیل با تجربه و مطمئن مراجعه شود تا با علم و آگاهی هر چه بیشتردر نوشتن دادخواست به ما کمک نماید.
نمونه دادخواست مطالبه وجه و خسارت تاخیر تادیه
ریاست محترم دادگاه عمومی حقوقی شهرستان تهران
با سلام و تحیت
احتراما به وکالت از طرف خواهان به استحضار می‌رساند : موکل اینجانب مبلغ 500 میلیون تومان را طی چند نوبت به عنوان عقد قرض به حساب خوانده انتقال داده است. (رونوشت رسیدهای انتقال وجه ضم دادخواست است). با عنایت به مطالبه موکل مبنی بر بازپرداخت مبلغ فوق الذکر از طریق تماس‌های مکرر تلفنی و همچنین ارسال اظهارنامه خوانده محترم از استرداد طلب موکل امتناع می‌ورزد.
نظر به مراتب فوق ، با تقدیم این دادخواست از دادگاه محترم تقاضای محکومیت خوانده به بازپرداخت اصل خواسته، مطالبه خسارت تأخیر تأدیه از تاریخ ارسال اظهارنامه تا اجرای حکم و هزینه دادرسی و بدواً صدور قرار تأمین خواسته و توقیف اموال خوانده و اجرا قبل از ابلاغ مورد تقاضاست. با تشکر و تجدید احترام
هزینه دادرسی مطالبه طلب
هزینه دادرسی در خصوص مطالبه طلب به استناد اسناد عادی در شورای حل اختلاف معادل دو و نیم درصد مبلغ خواسته و در دادگاه تا سقف ۲۰ میلیون تومان معادل دو و نیم درصد و مازاد آن معادل سه و نیم درصد خواسته محاسبه خواهد شد که در این خصوص با توجه به ارسال پرونده از طریق دفاتر خدمات قضایی مبلغ هزینه دادرسی در این دفاتر پرداخت خواهد شد.
وکیل برای مطالبه وجه
در خصوص مطالبه وجه هم مانند سایر موارد قانونی و حقوقی باید با انتخاب وکیل زبده و کاردان به روند هر چه سریع تر پرونده کمک نمود. همچنین در این زمینه هم گروه وکلای یعقوبی با وجود مشاورین مجرب و با ارئه راهکارها و راهنمایی های مفید قانونی به تسریع روند مشکلات شما رسیدگی می نمایند.
سوالات متدوال در خصوص مطالبه وجه
دعوای مطالبه وجه در صلاحیت کجاست؟
دعاوی مطالبه وجه در صلاحیت دادگاه عمومی است و دادگاه صالح برای رسیدگی محل اقامت خوانده است.
هزینه دادرسی دعوای مطالبه وجه چقدر است؟
هزینه دادرسی دعوای مطالبه وجه در صورتی که میزان خواسته از 20 میلیون تومان بیشتر باشد برای مرحله بدوی سه و نیم درصد ارزش خواسته و برای مرحله تجدیدنظر، واخواهی، فرجام خواهی و اعاده دادرسی تقریباً چهار و نیم درصد ارزش خواسته می باشد.
مدارک لازم برای طرح دعوای مطالبه وجه چیست؟
مدارک لازم برای طرح دعوای مطالبه وجه هر گونه فیش واریزی بانکی یا اسناد تجاری مانند سفته یا چک را می توانید ارائه دهید.
جهت مشاوره حقوقی با شماره های مندرج در سایت تماس بگیرید. فاطمه یعقوبی وکیل پایه یک دادگستری
