قرار جلب به دادرسی چیست و چه زمانی صادر میشود؟
نوشته پیش رو توسط وکیل کیفری در خصوص قرار جلب به دادرسی برای آشنایی شما عزیزان تنظیم گردیده است. قرار جلب به دادرسی زمانی صادر میشود که اولاً رفتاری که ارتکاب یافته است، جرم بوده و ثانیاً دلایل و مدارک معتبری وجود داشته باشد که این رفتار مجرمانه توسط متهم انجام شده است در اینصورت بازپرس قرار جلب به دادرسی را صادر می‌کند.
صدور قرار جلب به دادرسی از سوی مقام تحقیق ( بازپرس یا دادیار ) در صورتی است که اولا عمل ارتکابی جرم باشد و ثانیا ادله کافی برای انتساب جرم به متهم وجود داشته باشد و به موجب آن، مرحله تحقیقات مقدماتی پایان یافته و پرونده از حوزه مقام تحقیق ( بازپرس یا دادیار ) خارج می گردد.
بازپرس پس از صدور قرار جلب به دادرسی باید پرونده را برای دادستان ارسال کند. دادستان باید ظرف سه روز به بررسی پرونده بپردازد و در صورتی که با نظر بازپرس درباره صدور قرار جلب دادرسی موافق باشد، کیفرخواست صادر می کند.
در واقع اظهار نظر در خصوص اتهام منتسب به متهم و دلایل آن و لزوم ارسال پرونده به دادگاه به منظور محاکمه متهم با صدور قرار جلب دادرسی اعلام می شود که آن را قرار نهایی یا اظهار نظر نهایی می گویند.
بعد از قرار جلب به دادرسی چه میشود؟
طبق ماده‌ی ۲۶۵ قانون آیین دادرسی کیفری « بازپرس در صورت جرم بودن عمل ارتکابی و وجود ادلّه‌ی کافی برای انتساب جرم به متّهم، قرار جلب به دادرسی و در صورت جرم نبودن عمل ارتکابی و یا فقدان ادلّه‌ی کافی برای انتساب جرم به متّهم، قرار منع تعقیب صادر و پرونده را فوری نزد دادستان ارسال می‌کند.
دادستان باید ظرف ۳ روز از تاریخ وصول پرونده، تحقیقات را ملاحظه و نظر خود را به صورت کتبی اعلام کند و پرونده را نزد بازپرس برگرداند. چنانچه مورد از موارد صدور قرار موقوفی تعقیب باشد، قرار موقوفی تعقیب صادر و وفق مقررات فوق اقدام میشود».
اثر صدور قرار جلب به دادرسی مطابق ماده 276 قانون آیین دادرسی کیفری” در صورت نقض قرار منع تعقيب و صدور قرار جلب به دادرسي توسط دادگاه، بازپرس مکلف است متهم را احضار و موضوع اتهام را به او تفهيم کند و با اخذ آخرين دفاع و تأمين مناسب از وی، پرونده را به دادگاه ارسال نمايد “. بنابراین اثر قرار جلب دادرس احضار متهم و تفهیم اتهام به اوست و در این مرحله متهم می تواند از خودش دفاع کند.
قرار جلب دادرسی در دادگاه
قرار جلب دادرسی در دادگاهدر صورتی که در دادسرا مقام تحقیق به علت جرم نبودن عمل ارتکابی یا فقدان ادله کافی برای انتساب جرم به متهم، قرار منع تعقیب صادر نماید و یا در صورت وجود یکی از موارد مذکور در ماده ی 13 ق آ د ک قرار موقوفی تعقیب صادر نماید و در صورت موافقت دادستان با قرارهای مذکور، شاکی حق دارد ظرف مهلت مقرر در قانون به قرار منع تعقیب و موقوفی تعقیب اعتراض نماید.
اعتراض شاکی به دادگاه ارسال می گردد و دادگاه در صورتی که اعتراض شاکی را موجه بداند آن قرارها را نقص و قرار جلب دادرسی صادر مینماید. پس از نقص قرار منع تعقیب و صدور قرار جلب به دادرسی توسط دادگاه، بازپرس مکلف است متهم را احضار و موضوع اتهام را به او تفهیم کند و با اخذ آخرین دفاع و تامین مناسب پرونده را به دادگاه ارسال نماید.
بیشتر بخوانید: جرم خیانت در امانت و مجازات آن
چه کسی می‌تواند قرار جلب دادرسی را صادر کند؟
اصل بر این است که بازپرس صلاحیت صدور قرار جلب به دادرسی را دارد. با این حال، طبق ماده ۹۲ قانون آیین دادرسی کیفری در غیر جرائم مستوجب مجازات‌هایی از قبیل سلب حیات، حبس ابد و قطع عضو در صورت کمبود بازپرس، دادستان نیز دارای تمام وظایف و اختیاراتی است که برای بازپرس در نظر گرفته شده است.
در این حالت، چنانچه دادستان انجام تحقیقات مقدماتی را به دادیار ارجاع دهد، قرارهای نهایی دادیار و هم چنین قرار تأمین منتهی به بازداشت متّهم، باید در همان روزِ صدور به نظر دادستان برسد و دادستان نیز مکلّف است حداکثر ظرف ۲۴ ساعت در این باره اظهار نظر کند.
بنابراین، در برخی جرایم فقط بازپرس حق صدور قرار جلب به دادرسی را دارد، ولی در برخی دیگر از جرایم، دادستان نیز با شرایطی می‌تواند این کا را انجام دهد. در این موارد، دادستان می‌تواند این اختیار را به دادیار تفویض نماید.
بیشتر بخوانید: کلاهبرداری
اعتراض به قرار جلب به دادرسی
این قرار از سوی متهم قابل اعتراض نیست و با صدور این قرار و موافقت دادستان پرونده از حوزه دادسرا خارج و به دادگاه صالح سپرده میشود.
موافقت و عدم موافقت دادستان با قرار جلب دادرسی
در صورتی که بازپرس قرار جلب به دادرسی صادر کند، مکلف است آن را فورا به نظر دادستان یا دادیار اظهار نظر برساند و دادستان نیز مکلف است حداکثر ظرف سه روز در خصوص آن اظهار نظر کند. اظهار نظر دادستان دو حالت دارد :
1 – دادستان با قرار جلب به دادرسی صادره از سوی بازپرس یا دادیار ( مقام تحقیق ) مخالف است که در این صورت حل اختلاف بین بازپرس و دادستان در خصوص قرار جلب به دادرسی با دادگاه است.
2 – دادستان با قرار جلب به دادرسی صادره از سوی بازپرس یا دادیار ( مقام تحقیق ) موافق است که در این صورت مکلف است ظرف دو روز کیفرخواست صادر کرده و از طریق شعبه بازپرسی به دادگاه ارسال کند.
نکته : کیفرخواست زمانی صادر می گردد که دادستان با قرار جلب دادرسی بازپرس موافق باشد.
نکته : حل اختلاف بین بازپرس و دادستان در خصوص قرار جلب به دادرسی در جلسه فوق العاده دادگاه صورت می گیرد و تصمیم دادگاه در این خصوص قطعی است.
نکته : در صورتی که پس از اعتراض شاکی به قرار منع تعقیب و یا موقوفی تعقیب دادگاه قرار جلب به دادرسی صادر نماید، دیگر نیازی به کیفرخواست نیست.
جهت مشاوره حقوقی با وکیل کیفری با شماره های مندرج در سایت تماس بگیرید.فاطمه یعقوبی وکیل پایه یک دادگستری
