طلاق بائن چیست؟
طلاق بائن چیست؟، به طور کلی طلاق یکی از اعمال حقوقی برای انحلال نکاح دائم به شمار می رود. از نظر فقهی انواع طلاق به دو گروه رجعی و بائن تقسیم می شود. طلاق رجعی طلاقی است که ظرف مدت معینی پس از جاری شدن صیغه طلاق، برای مرد حق رجوع و بازگشت به زندگی زناشویی وجود دارد.
در مقابل طلاق بائن طلاقی است که با جاری شدن صیغه آن، رابطه زناشویی میان زوجین برای همیشه به پایان می رسد و در واقع برای مرد در این نوع طلاق حق رجوع وجود ندارد. در فقه اسلامی و قانون مدنی، اصل بر رجعی بودن طلاق است. طلاق به صورت استثنایی و در صورت وجود شرایط خاصی ممکن است بائن باشد.
در ادامه این نوشتار ضمن ارائه تعریفی از طلاق بائن، انواع طلاق بائن از نظر قانون مدنی و قانون حمایت خانواده را از نظر حقوقی بررسی خواهیم کرد. با وکیل طلاق همراه باشید.
انواع طلاق بائن
مطابق با ماده 1145 قانون مدنی، انواع طلاق بائن از قرار زیر است:
- طلاق زنی که پس از ازدواج با او رابطه زناشویی (نزدیکی) صورت نگرفته باشد.
- طلاق دختری که کمتر از نه سال تمام سن داشته باشد.
- طلاق بانوی یائسه (زنی که به اقتضای سن، عادت ماهانه نمی بیند.)
- طلاق خلع
- طلاق مبارات
- سه طلاقه (طلاق سوم)؛ ممکن است شوهر زوجه خود را طلاق داده و سپس دوباره با او به صورت دائم با او ازدواج کند. چنانچه این کار برای سه بار تکرار شود، طرفین نمی توانند برای بار چهارم با همدیگر ازدواج کنند. این وضع تا وقتی ادامه دارد که زن به عقد دائم شخص دیگری درآید و میان آنها رابطه زناشویی برقرار شود. در این حالت چنانچه زوجه از شوهر خود طلاق بگیرد، شوهر سابق او می تواند برای چهارمین بار با او ازدواج نماید.
- نُه طلاقه (طلاق نهم)؛ در صورتی که با وجود شرایط فوق زن و شوهر برای چهارمین بار و بیشتر با همدیگر ازدواج نمایند، این کار ممکن است تا طلاق نهم ادامه یابد. در صورت وقوع طلاق نهم میان زوجین، آنها به همدیگر به صورت ابدی حرام می شوند و نمی توانند دیگر با هم ازدواج نمایند.
بیشتر بخوانید : آیا طلاق گرفتن زن بدون دلیل امکان پذیر است؟
تعریف قانونی طلاق خلع و مبارات
طلاق خُلع یکی از انواع شرعی طلاق بائن است که تعریف آن در ماده 1146 قانون مدنی بیان گردیده است. مطابق با ماده مذکور در طلاق خلع، به واسطه کراهتی که زن از مرد دارد، حاضر است مالی را به شوهر دهد تا در ازای آن طلاق بگیرد. مال مذکور ممکن است عین مهر، معادل آن، کمتر و یا بیشتر از آن باشد.
طلاق مبارات نیز یکی دیگر از انواع طلاق بائن است. طبق ماده 1146 قانون مدنی طلاق مبارات نیز مستلزم پرداخت مالی از سوی زوجه به شوهر است. مال مزبور را در فقه فدیه نامیده اند. برای تحقق طلاق مبارات وجود دو شرط زیر ضروری است:
- در طلاق مبارات کراهت باید از طرف هر دو طرف باشد.
- در طلاق مبارات فدیه یا مالی که زوجه به شوهر می پردازند، نباید از میزان مهریه وی بیشتر باشد.
آثار طلاق بائن
- با وقوع طلاق بائن عقد نکاح منحل می شود و به محض وقوع طلاق زن و شوهر، زن و شوهر محسوب نمیشوند و از قید زوجیت رها می شوند و حقوق و تکالیفی که بر عهده آنان قرار گرفته بود ساقط می شود مانند پرداخت نفقه یا ارث بین زوجین منتفی می شود.
- با وقوع طلاق زن بعد از مدت زمان عده میتواند مجددا ازدواج کند ولی مرد با وقوع عقد بائن بلافاصله میتواند مجددا ازدواج کند.
نکات قانونی در مورد طلاق بائن
همانطور که اشاره شد تفاوت اصلی میان طلاق رجعی و بائن در این است که در طلاق بائن، رابطه زوجیت به صورت همیشگی و کامل قطع می شود. این در حالی است که در طلاق رجعی در مدت عده، برای شوهر حق بازگشت به زندگی خانوادگی را دارد. پرداخت نفقه زوجه در طول مدت عده در طلاق رجعی با زوج است. همچنین اصولاً زوجه باید در طول عده طلاق رجعی در خانه شوهر زندگی کند.
مطابق با قانون حمایت خانواده هر دو نوع طلاق بائن و رجعی، منوط به صدور گواهی عدم سازش توسط دادگاه خانواده است. برای این کار متقاضی طلاق می بایست به دادگاه خانواده مراجعه کرده و دادخواست تنظیم کند. رسیدگی به دادخواست طلاق در دادگاه خانواده مستلزم پرداخت هزینه دادرسی است.
در صورتی که دادگاه خانواده گواهی عدم سازش را صادر کرد، زوجین باید به دفترخانه اسناد رسمی مراجعه کرده و مرد باید صیغه طلاق جاری کند. چنانچه زوجه از طرف شوهر وکالت بلاعزل در طلاق داشته باشد، نیازی به حضور شوهر در دفترخانه نیست.
در این صورت سردفتر ازدواج و طلاق به نیابت از شوهر و به دستور دادگاه، صیغه طلاق را جاری می کند. در طلاق خلع و مبارات چنانچه زوجه به مالی که پرداخت کرده است رجوع نماید، شوهر نیز حق رجوع در مدت عده را خواهد داشت.
جهت مشاوره حقوقی با گروه وکلای یعقوبی با شماره های مندرج در سایت تماس بگیرید. فاطمه یعقوبی وکیل پایه یک دادگستری
