مجازات استفاده از سند مجعول
مجازات استفاده از سند مجعول در قانون جدید، در این مقاله میخواهیم جرم و مجازات استفاده از سند مجعول را از دیدگاه وکیل کیفری بررسی و به نکات حقوقی مربوط به این موضوع بپردازیم، با ما همراه باشید:
استفاده از سند مجعول عبارت است از اینکه شخصی با به کار بردن یا مورد استفاده قرار دادن نوشته و سند جعلی به جای سند واقعی و با علم به مجعول بودن آن از آن اسناد مجعول استفاده نماید. عنصر مادی این جرم فعل مثبت « استفاده » می باشد، و در قالب ارائه، ابراز، تقدیم و غیره می باشد. در این جرم ترک فعل به هیچ وجه نمی‌تواند عنصر مادی جرم استفاده از سند مجعول باشد.
جرم استفاده از سند مجعول از زمره جرایم علیه امنیت و آسایش عمومی محسوب می شوند. در جرم استفاده از سند مجعول، مرتکب جرم باید سند یا نوشته ای را که توسط خود مرتکب و یا اشخاصی دیگر جعل گردیده مرتکب جرم از ان سند استفاده نماید.
ارکان و شرایط تحقق جرم استفاده از سند مجعول
1- عنصر مادی جرم استفاده از سند مجعول :
الف ) رفتار فیزیکی : رفتار فیزیکی مرتکب در این جرم، به صورت فعل مثبت می باشد و با ترک فعل حاصل نمی‌شود، به این نحو که شخص باید سند مجعول را به مرجعی مانند دادگاه یا مراجع ثبتی ارائه دهد.
ب ) شرایط لازم برای تحقق جرم استفاده از سند مجعول : اولین شرط، آن این است که ارائه سند مجعول باید متقلبانه باشد و با قصد فریب طرف مقابل گردد.
عنصر مادی جرم استفاده از سند مجعول عبارت است از : عنصر مادی این جرم به این صورت است که شخص استفاده کننده از سند مجعول به جعلی بودن آن آگاه باشد و به صرف به کار بردن، تسلیم، ارائه، استعمال، اسناد و مبادله ی سند مجعول، محقق می شود. اگر مرتکب جرم اطلاعی از جعلی بودن آن نداشته باشد، مشمول مجازات این جرم نمی باشد.
پ ) نتیجه حاصله : جرم استفاده از سند مجعول مطلق است، منوط و مقید به امری نمی باشد و به صرف استفاده و ارائه از آن جرم محقق می گردد، حتی اگر موجب فریب طرف مقابل نگردد. ضرر بالفعل برای تحقّق بزه استفاده از سند مجعول شرط نمی باشد و صرف قابل اضرار بودن کافی است.
اگر مرتکب با استفاده از سند مجعول به نحو متقلبانه، مالی را اخذ نماید، مرتکب کلاهبرداری هم می‌شود. اگر هم با استفاده از سند مجعول قصد بردن مال دیگری را داشته باشد، و موفق به تحصیل مال غیر نشود، علاوه بر جرم استفاده از سند مجعول، مرتکب جرم شروع به کلاهبرداری هم می گردد.
2- عنصر معنوی جرم استفاده از سند مجعول :
توجه داشته باشید که برای تحقّق جرم استفاده از سند مجعول وجود عنصر روانی لازم می باشد. در جرم استفاده از سند مجعول مرتکب جرم باید دارای سوء نیّت و قصد مجرمانه برای ارتکاب آن و همچنین از جعلی بودن آگاه باشد.
احراز و اثبات این جرم فقط به صرف تسلیم یا ارائه سند مجعول نمی باشد، بلکه باید سوء نیت مرتکب جرم نیز احراز شود. بنابراین برای تحقّق جرم استفاده از سند مجعول، مرتکب باید بداند که عملی که انجام می دهد، به موجب قانون مجازات اسلامی جرم و قابل مجازات می باشد و با علم و عامدا از سند مجعول استفاده نماید.
3- عنصر قانونی جرم استفاده از سند مجعول :
در قانون مجازات اسلامی جرم استفاده از سند مجعول در مواد 524 الی 536 جرم انگاری گردیده شده است.
مجازات استفاده از سند مجعول
مجازات استفاده از سند مجعول در مواد مختلفی از قوانین تصریح گردیده است، به طور مثال به موجب ماده ی ۵۳۵ قانون مجازات اسلامی بخش تعزیرات مصوب ۱۳۷۵، هرکس نوشته ها و اسناد مجعول در مواردی که در مواد ۵۳۲، ۵۳۳ و ۵۳۴ قانون مجازات اسلامی بخش تعزیرات ذکر گردیده است را با علم به جعلی بودن آن، استفاده نماید، به حبس از 6 ماه تا 3 سال یا به 3 تا 18 میلیون ریال جزای نقدی محکوم خواهد شد.
مرور زمان در استفاده از سند رسمی مجعول
در صورتی که موضوع جرم استفاده از سند مجعول سند رسمی موضوع ماده 535 قانون مجازات اسلامی باشد حداکثر مجازات استفاده از سند مجعول برای مرتکب جرم 3 سال حبس می باشد مرور زمان استفاده از سند مجعول در اسناد رسمی برابر ماده 105 قانون مجازات از تاریخ انجام جرم و یا آخرین اقدام تعقیبی متهم 7 سال و مرور زمان عدم اجرای مجازات 10 سال می باشد.
مرور زمان در استفاده از سند عادی مجعول
در صورتی که موضوع جرم استفاده از سند مجعول سند عادی موضوع ماده 536 قانون مجازات اسلامی باشد حداکثر مجازات استفاده از سند مجعول مرتکب جرم 2 سال می باشد.
مرور زمان استفاده از سند مجعول در اسناد عادی برابر ماده 105 همان قانون مجازات از تاریخ تحقق جرم و یا آخرین اقدامات تعقیبی به مدت 5 سال محاسبه می گردد و در صورت محکومیت متهم به تحمل مجازات مرور زمان اجرای مجازات نیز برای وی 7 سال خواهد بود.
آیا جرم استفاده از سند مجعول قابل گذشت است؟
مطابق ماده 104 قانون کاهش مجازات حبس تعزیری، مجازات استفاده از سند مجعول در ماده 536 قانون مجازات اسلامی ( جعل و استفاده از سند مجعول در اسناد یا نوشته های غیر رسمی ) قابل گذشت اعلام شده است. در سایر موارد تغییری پیدا نکرده است و کماکان جرمی غیر قابل گذشت محسوب می گردد.
مراحل و نحوه شکایت استفاده از سند مجعول
در صورتی که قصد شکایت کیفری از جرم استفاده از سند مجعول را دارید باید در دست داشتن مدارک احراز هویت، شکوایئه تنظیم شده، دلایل و مستندات برای اثبات وقوع جرم به دفاتر خدمات الکترونیک قضایی مراجعه و شکایت خود را ثبت نمائید.
پس از ثبت شکایت پرونده به دادسرای عمومی و انقلاب ارسال و تحقیقات در خصوص استفاده از سند جعلی در اداره آگاهی و کلانتری مربوطه صورت خواهد گرفت پس از تکمیل تحقیقات بازپرس نسبت به صدور قرار مجرمیت یا قرار منع تعقیب اقدام می نماید.
در صورتی که نظر بازپرس بر مجرمیت مرتکب جرم باشد ضمن تفهیم اتهام به متهم و قرار تامین کیفری صادر و پس از تایید دادستان پرونده جهت صدور رای به دادگاه کیفری 2 ارسال خواهد شد.
دعوی استفاده از سند مجعول و دفاع در آن، نیازمند تخصّص و تجربه ی حقوقی و قضایی بالایی است. بنابراین حضور وکیل کیفری امری بسیار لازم و ضروری می باشد. گروه وکلای یعقوبی با دارا بودن وکلا و قضات بازنشسته دادگستری، همواره آماده ارائه خدمات به شما عزیزان می باشید.
چنانچه نیاز به مشاوره حقوقی در خصوص مجازات استفاده از سند مجعول دارید با شماره های مندرج در سایت تماس بگیرید.فاطمه یعقوبی وکیل پایه یک دادگستری
