موارد عزل متولی وقف
موارد عزل متولی وقف، نوشته پیش رو توسط وکیل ملکی در خصوص موارد عزل متولی وقف و نحوه عزل متولی وقف برای آشنایی شما عزیزان تنظیم گردیده است. متولی وقف کسی است که به اداره امور مربوطه به مال موقوفه می پردازد. همانطور که گفتیم متولی وقف باید به وظایفش عمل کند در غیر اینصورت از ادامه وظایف خود عزل می شود در ادامه به تشریح موارد عزل متولی وقف مانند عدم رعایت وقف نامه، عدم رعایت مصلحت موقوفه و از دست دادن شرایط مورد نظر واقف می پردازیم .
متولی وقف چه کسی است؟
حسب ماده 75 قانون مدنی، تولیت به معنای اداره امور موقوفه است. امور موقوفه یعنی تمام کارهایی که مربوط به وقف و مال وقفی است. لذا، کسی که عهده دار این امر است متولی نامیده می شود.
متولی از سوی واقف تعیین می گردد که در انجام امور مربوط به آن، دارای یک سری وظایف و اختیارات است. طبق ماده 7 قانون تشکیلات و اختیارات سازمان اوقاف، متولی در حکم امین مال موقوفه است و در صورتیکه تصمیمی بر خلاف صلاح و منفعت مال موقوفه بگیرد، مسئول است.
واقف می تواند برای متولی شرایطی خاص تعیین کند و نکته مهم این است که امور مربوط به مال موقوفه توسط یک متولی انجام می شوداما در صورتیکه واقف بیش از یک نفر متولی انتخاب کرده باشد، اداره این امور توسط چند متولی صورت می گیرد.
نحوه تعیین متولی توسط واقف
حسب ماده 75 قانون مدنی واقف می تواند اداره امور موقوفه را در مدت معین و یا تا زمانی که در قید حیات است برای خود قرار دهد و یا می تواند برای اداره این امور متولی در نظر بگیرد که مستقلا و مجتمعا با خود واقف اداره کند و یا اینکه اداره امور به چند نفر دیگر داده شود که غیر از خود واقف اداره کنند.
ماده ۷۵ قانون مدنی
«واقف میتواند تولیت یعنی اداره کردن امور موقوفه را مادام الحیات یا در مدت معینی برای خود قرار دهد و نیز میتواند متولی دیگری معین کند که مستقلاً یا مجتمعاً با خود واقف اداره کند. تولیت اموال موقوفه ممکن است به یک یا چند نفر دیگر غیر از خود واقف واگذار شود که هر یک مستقلاً یا منضماً اداره کنند و همچنین واقف میتواند شرط کند که خود او یا متولی که معین شده است نصب متولی کند و یا در این موضوع هر ترتیبی را که مقتضی بداند قرار دهد.»
مواردی که امکان عزل متولی وقف وجود دارد :
موارد عزل متولی وقف مطابق ماده ۷۹ قانون مدنی « واقف یا حاکم نمیتواند کسی را که در ضمن عقد وقف متولی قرار داده شده است عزل کنند مگر در صورتی که حق عزل شرط شده باشد و اگر خیانت متولی ظاهر شود حاکم ضم امین میکند.» بنابراین مطابق 79 قانون مدنی قانون مدنی زمانی واقف حق عزل متولی وقف را ندارد ولی در موارد زیر قانون گذار اجازه عزل متولی را داده است.
1 – عدم رعایت مصلحت موقوفه
متولی حق ندارد اقدام به عملی کند که به ضرر موقوفه است و در صورت عدم رعایت مصلحت مال موقوفه می توان او را عزل کرد. نحوه عزل متولی به اینصورت است که سازمان اوقاف و امور خیریه ابتدا به متولی تذکر دهد و او را ملزم به رعایت کند . بعد از ان در صورت عدم رعایت متولی عزل خواهد شد.
2 – عدم رعایت وقف نامه
در صورتیکه متولی به هر دلیلی نتواند مقررات وقف نامه را رعایت کند و به مفاد وقف نامه عمل نکند عزل خواهد شد. عمل نکردن به مقررات تعریف شده و مفاد آن می تواند به هر دلیلی از جمله ناتوانی متولی یا خیانت او باشد. بنابراین، در هر صورت عدم رعایت مقررات باعث عزل فرد متولی می شود بدین ترتیب که در ابتدا به او تذکر داده می شود و متولی ملزم به رعایت می شود و در صورت رعایت نکردن مفاد وقفنامه توسط اداره اوقاف عزل می شود.
3 – از دست دادن شرایط مدنظر واقف
بر اساس ماده 75 قانون مدنی واقف میتواند خود متولی وقف را انتخاب کند و برای او ویژگی‌ها و شرایطی که می‌خواهد را قرار دهد. در صورتی که شخص از ابتدا این ویژگی‌ها را نداشته باشد مثلا شرط شده که سید باشد بعدا معلوم شود متولی اصلا سید نبوده است یا اینکه شرایط را در ابتدا داشته است اما سپس با گذشت زمان یا به هر دلیلی دیگر آن ویژگی را از دست دهد امکان عزل متولی وجود دارد. به طور مثال واقف شرط کرده است که متولی کمتر از 40 سال داشته باشد در این صورت بعد از گذشت 40 سال می‌توان او را عزل کرد.
نحوه عزل متولی وقف
در صورت تحقق موارد عزل متولی وقف، در مرحله اول به متولی تذکر داده می شود در صورتی که متولی به تذکرات واقف گوش ندهد توسط واقف یا حاکم شرع عزل خواهد شد.
گروه وکلای یعقوبی با داشتن وکلای با تجربه در زمینه حقوقی و کیفری و خانواده آماده خدمت رسانی به شما عزیزان می باشند جهت برقراری ارتباط و مشاوره حقوقی می توانید با شماره های مندرج در سایت تماس بگیرید.
