سلب حضانت فرزند
سلب حضانت فرزند، نوشته پیش رو توسط وکیل خانواده در خصوص موارد و دلایل سلب حضانت فرزند و موارد و دلایل سلب حضانت فرزند و نحوه لغو حضانت برای آشنایی شما عزیزان تنظیم گردیده است. حضانت شامل نگهداری طفل از جهت پرورش جسمی وی به همراه رشد معنوی و اخلاقی و فراهم آوردن امکانات لازم برای تربیت است از جمله تهیه خوراک، پوشاک، مسکن و درمان است. در مواردی، حق حضانت ساقط می شود که در این مقاله به بررسی موارد لغو حضانت می پردازیم.
بنابر ماده 1168 قانون مدنی، نگهداری اطفال، حق و تکلیف ابوین یعنی پدر و مادر است، بنابراین نگهداری از اطفال تنها یک حق نبوده بلکه تکلیف قانونی نیز است که قانونگذار بر عهده پدر و مادر گذاشته است. در مواردی، قانون گذار با پیش بینی شرایطی، حق حضانت را از والدین سلب می نماید، زیرا اساسا مصلحت طفل و حفظ امنیت روحی و روانی او بر حق حضانت والدین مقدم است.
بر حسب ماده 1173 قانون مدنی، هر گاه در اثر عدم مواظبت یا انحطاط اخلاقی پدر یا مادری که فرزند در حضانت او می باشد، سلامت جسمانی یا تربیت اخلاقی فرزند در معرض خطر باشد، دادگاه می تواند به درخواست اقربای فرزند یا به درخواست قیم او یا به تقاضای رییس قوه قضاییه، هر تصمیمی را که برای حضانت طفل مقتضی بداند، اتخاذ نماید.
بنابراین، در صورتی که زوجین فاقد صلاحیت کافی برای نگهداری و تربیت فرزند باشند حق حضانت از آنها سلب خواهد شد و می توانند نسبت به ثبت دادخواست سلب حضانت اقدام نمایند : موارد ذیل از مصادیق عدم مواظبت یا انحطاط اخلاقی هر یک از والدین است.
- اعتیاد زیان آور به الکل، مواد مخدر و قمار
- اشتهار به فساد اخلاق و فحشا
- ابتلا به بیماری های روانی با تشخیص پزشکی قانونی
- سوء استفاده از طفل یا اجبار او به ورود به مشاغل ضد اخلاقی مانند فساد و فحشا و تکدی گری و قاچاق
- تکرار ضرب و جرح خارج از حد متعارف
موارد و مصادیق سلب حضانت فرزند
1- اعتیاد زیان آور به الکل، مواد مخدر و قمار
با توجه به اینکه قانونگذار اعتیاد به مواد مخدر و الکل را مقید به صفت زیان آور نموده است، لذا هر گاه اعتیاد به الکل و مواد مخدر زیان آور نباشد از اسباب سقوط حق حضانت نیست. ممکن است در مواردی والدین اعتیاد خود را از فرزندان مخفی دارند و یا زیان اعتیاد را به خوبی به فرزندان خود بیاموزند لذا چنین اعتیادی موجب سلب حق حضانت نیست.
بنابراین اعتیاد ذاتا دارای مفسده است و آثاری که بر آن مترتب میشود ناخودآگاه بر فرزند تاثیر میگذارد و مخفی داشتن آن یا هشدار درباره زیان آن تاثیری در رفع مفسده آن ندارد و تشخیص اعتیاد زیان آور به عهده قاضی دادگاه خانواده می باشد و در هر مورد ممکن است زیان آور بودن یا نبودن اعتیاد پدر به حال فرزند محل اختلاف باشد.
2- اشتهار به فساد اخلاق و فحشا
هر نوع ادعایی دال بر اشتهار به فساد اخلاقی، اثبات کننده فساد اخلاقی نیست و این ادعا باید به وسیله ادله محکمه پسند در دادگاه صالح اثبات شود و سپس دادخواست سلب حضانت فرزند به دادگاه خانواده تقدیم گردد.
3- ابتلا به بیماری های روانی با تشخیص پزشکی قانونی
با توجه به این که بیماری روانی بر افراد مرتبط با خود تاثیر منفی میگذارد، چه برسد به اینکه آن فرد تحت تفکل و یا حضانت وی هم بوده باشد ، لذا هرگاه بیماری به تشخیص پزشکی قانونی حاد باشد که عرف آن را بیمار تشخیص دهد از موارد سقوط حق حضانت فرزند است.
4 – سوء استفاده از طفل یا اجبار او به ورود در مشاغل ضد اخلاقی مانند فساد و فحشا و تکدی گری و قاچاق
5 – تکرار ضرب و جرح خارج از حد متعارف
تشخیص این مورد که تنبیه در حد متعارف یا بیش از حد متعارف بوده با دادگاه رسیدگی کننده به دعوی لغو حضانت است، زیرا حسب ماده 1179 قانون مدنی ابوین حق تنبیه طفل خود را دارند ولی به استناد این حق نمی توانند طفل خود را خارج از حدود تأدیب تنبیه نمایند.
سلب حضانت مادر در صورت ازدواج
صرف ازدواج مادر برای پدر لغو حضانت ایجاد میکند. سلب حضانت مادر در صورت شوهر کردن و ازدواج مادر، مشروط به حیات پدر است و در صورت فوت پدر، حسب ماده 1171 قانون مدنی و ماده 43 قانون حمایت خانواده مادر اولویت در حضانت دارد، مگر اینکه دادگاه به تقاضای ولی یا دادستان، اعطای حضانت به مادر را خلاف مصلحت فرزند تشخیص دهد.
سلب حضانت مادر در صورت جنون
جنون مادر از موارد سلب حضانت می باشد. مطابق ماده ۱۱۷۰ قانون مدنی اگر در مدت زمانی که حضانت با مادر می باشد و مادر به جنون مبتلا شود یا به دیگری شوهر کند، حق حضانت با پدر خواهد بود. جنون در این ماده صرفا برای مادر نمی باشد و در صورت جنون پدر نیز حضانت از وی ساقط می شود.
داد گاه صالح برای دعوای سلب حضانت فرزند
در صورتی که حضانت فرزند با یکی از والدین باشد و طرف دیگر بنا به دلایل قانونی، خواهان سلب حضانت از وی باشد دادگاه صالح برای رسیدگی به دادخواست سلب حضانت دادگاه خانواده می باشد. دادگاه پس از بررسی و رسیدگی، چنانچه دلایل لغو حضانت را موجه بداند، حضانت را از طرف مورد نظر سلب می نماید و رای بر سلب حضانت خواهد داد.
جهت مشاوره حقوقی با شماره های مندرج در سایت تماس بگیرید.فاطمه یعقوبی وکیل پایه یک دادگستری
