مطالبه مهریه از طریق اجرای ثبت
مطالبه مهریه از طریق اجرای ثبت، به گفته وکیل خانواده یکی از راه های مطالبه مهریه، مطالبه مهریه از طریق اجرای ثبت است زیرا سند ازدواج یا سند نکاحیه جزء اسناد رسمی و لازم الاجرا می باشد و این توانایی را دارد که از طریق اجرای ثبت نسبت به مطالبه آن اقدام نمود. وصول و تقاضای مطالبه مهریه به دو روش می باشد. مطالبه مهریه از طریق اجرای ثبت و مطالبه مهریه از طریق دادگاه خانواده.
در مطالبه مهریه از طریق اجرای ثبت، زوجه یا وکیل وی، باید به همراه داشتن اصل سند ازدواج و مدارک شناسایی، به دفتر خانه ای که سند ازدواج در آن تنظیم شده است مراجعه و تقاضای صدور اجرائیه نسبت به مهریه می نمایند. پس از احراز هویت تقاضا کننده و صلاحیت او برای درخواست اجرا، سردفتر اخطاریه ای را که شامل مورد اجراست تهیه و امضاء و به اداره ثبت ارسال می کند.
مراحل مطالبه مهریه از طریق اجرای ثبت
همانطور که گفته شد زوجه برای مطالبه مهریه حق رجوع مستقیم به دادگاه ندارد و بدوا باید از طریق اجرای ثبت اقدام نماید. بنابراین زوجه یا وکیل وی باید دفترخانه محل وقوع عقد مراجعه و تقاضای صدور اجرائیه نماید.
برای مطالبه مهریه از طریق اجرای ثبت، زوجه باید بدوا در سامانه ثنا ثبت نام نماید و به همراه مدارک خود جهت احراز هویت که ( شامل سند ازدواج ، کارت ملی، شناسنامه ) می باشد به دفترخانه محل وقوع عقد مراجعه نماید.
با مطالبه مهریه زوجه، سردفتر اقدام به صدور برگه اجرائیه می نماید و پرونده را به اداره ثبت ارسال می کند. پس از وصول پرونده در اداره ثبت، اموال معرفی شده از طرف زوجه توقیف و به زوج ابلاغ میشود.
زوج 10 روز از تاریخ ابلاغ مهلت دارد تا نسبت به پرداخت مهریه اقدام نماید. اگر زوج در مهلت 10 روز نسبت به پرداخت مهریه اقدام ننماید ، چنانچه زوجه اموالی توقیف نماید اموال جهت قیمت گذاری به کارشناس ارجاع می شود که پس از ارزیابی و تعیین قیمت پایه اموال به مزایده گذاشته می شود و زوجه از محل فروش آن می تواند مهریه خود را دریافت نماید.
- در مطالبه مهریه از طریق مراجع ثبتی، زوجه می تواند در زمان صدور اجراییه نسبت به معرفی اموال زوج اقدام نماید. اگر زوجه به اموال زوج دسترسی نداشته باشد می تواند تقاضای توقیف سه گانه از ( بانک مرکزی، اداره راهور ، اداره ثبت اسناد و املاک ) را بخواهد.
- توجه داشته باشید در صورتی که آدرس دفترخانه محل وقوع عقد تغییر یافته باشد یا اگر سردفتر فوت کرده باشد میتوانید به کانون سر دفتران مراجعه و نشانی دفترخانه را پیدا کنید.
- در صورتی که اموالی توقیف شود که مستثنات دین باشد مثلا زوج دارای یک واحد آپارتمان که در حد شان و منزلت وی می باشد زوج می تواند اعتراض و تقاضای اعمال مستثیات دین نماید در اینصورت با اعتراض وی مال از توقیف خارج می شود.
با توجه به رویه حاضر و طولانی بودن فرایند مطالبه مهریه از طریق اجرای ثبت پیشنهاد می شود که حتما از مشاوره وکیل و اعطای وکالت به وکیل اقدام نمائید.
بیشتر بخوانید : اعسار از پرداخت مهریه و روش قسط بندی کردن مهریه
بخشنامه مطالبه مهریه از طریق اجرای ثبت
مطابق بند (ب) ماده ۱۱۳ قانون برنامه پنجم ساله ششم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران که مقرر دارد: مفاد اسناد رسمی لازم‌الاجرا از طریق ادارات اجرای مفاد اسناد رسمی لازم الاجرای سازمان ثبت اسناد و املاک کشور اجرای می‌شوند. ادارات مذکور مکلف هستند بلافاصله پس از تقاضای اجراییه نسبت به شناسایی و توقیف اموال مدیون اقدام کنند.
چنانچه مرجع مذکور نتواند ظرف مدت دو ماه از تقاضای اجرا، نسبت به شناسایی و توقیف اموال متعهد سند، اقدام کند یا ظرف مدت شش ماه نسبت به اجرای مفاد سند اقدام نماید، متعهد سند می‌تواند با انصراف از اجرای مفاد سند به محاکم دادگستری رجوع کند. به منظور اتخاذ رویه واحد و مدیریت صحیح قضائی پرونده‌های مهریه، تمامی واحدهای قضائی زیر مجموعه دادگستری‌های سراسر کشور باید به این ترتیب اقدام کنند:
- از پذیرش دعاوی مطالبه مهریه قبل از صدور گواهی موضوع بند (ب) ماده ۱۱۳ قانون برنامه ششم توسعه خودداری کنند.
- واحدهای اجرای احکام مدنی ( اعم از محاکم و مراکز حل اختلاف) در جریان اجرای احکام پرونده‌های مهریه، صرفاً از طریق شناسایی اموال محکوم علیه (مکاتبه با مراجع ثبتی، راهور، بانک‌ها و…) اقدام کنند و ترتیبی اتخاذ شود که منتهی به جلب و بازداشت محکوم علیه نشود.
- در خصوص نیابت‌های واصله از خارج استان، وفق بند (ب) قانون مارالذکر اقدام کند و چنانچه نتیجه‌ای حاصل نشد پرونده‌های نیابتی بدون اقدام در خصوص جلب و بازداشت محکومه علیه به مرجع معطی نیابت اعاده شود.
بنابراین، مطابق بند ب ماده ۱۱۳ قانون برنامه پنجم توسعه اگر زوجه ای قصد اجرا گذاشتن مهریه را داشته باشد باید بدوا به محل وقوع عقد مراجعه و تقاضای صدور اجرائیه نماید. بعد از ارجاع پرونده به اداره پنجم مهریه نسبت به توقیف اموال اقدام نماید اگر زوجه ظرف 2 ماه نسبت به شناسایی و توقیف اموال اقدام نماید باید نسبت به مختومه کردن پرونده اقدام نماید. زوجه بعد از دریافت گواهی از اداره ثبت می تواند نسبت به مطالبه مهریه از طریق دادگاه اقدام نماید. بنابراین کلیه محاکم ایران از پذیرش دادخواست مهریه در ابتدا بدون مراجعه قبلی به اداره ثبت منع شده اند.
نحوه درخواست صدور اجرائیه برای مهریه
درخواست صدور اجرائیه باید روی فرم چاپی مخصوص که از طرف سازمان ثبت اسناد و املاک کشور تنظیم شده نوشته شود تا به جریان انداخته شود. همچنین سر دفتر موظف است، پس از صدور اجرائیه مراتب امر را توسط پست پیشتاز به اطلاع زوج برساند. زوجه پس از مراجعه به ثبت تشکیل پرونده می دهد و پس از تشکیل پرونده اجرای ثبت، اجرائیه را به زوج ابلاغ می کند تا ظرف مدت ده روز نسبت به پرداخت مهریه اقدام نماید.
بخشنامه قوه قضاییه در خصوص زندان مهریه
مطابق بخشنامه شماره ۹۰۰۰/۳۴۸۵۹/۱۰۰ مورخ ۱۳۹۷/۷/۲۲ رئیس قوه قضاییه نظر به برخی گزارش‌های واصله تعدادی از محکومین تادیه مهریه بر اساس تعداد سکه طلای تعیین‌شده به علت افزایش غیر متعارف قیمت آن توان پرداخت را نداشته و به همین جهت در اجرای قانون نحوه اجرای محکومیت‌های مالی به زندان معرفی می‌شوند.
بدین وسیله مقرر می‌دارد؛ ترتیبی اتخاذ گردد تا دادگاه‌ها به صورت خارج از نوبت و بدون تعیین وقت رسیدگی نسبت به درخواست تعدیل که از سوی زوج تقدیم می‌گردد رسیدگی و مهلت‌های تادیه سکه را متناسب با وضعیت مالی محکوم‌علیه افزایش داده تا بدین ترتیب از زندانی شدن آنان جلوگیری به عمل آید.
ضمنا آمار پرونده‌های موضوع این بخشنامه به صورت فصلی به حوزه معاون اول گزارش شود. مسئولیت اجرای این بخشنامه به عهده رئیس کل دادگستری استان می‌باشد.
انصراف از اجرای مهریه در ثبت
بعد از مطالبه مهریه توسط زوجه و بعد از ارجاع پرونده به اداره پنجم مهریه، زوجه باید نسبت به توقیف اموال اقدام نماید. چنانچه مرجع مذکور نتواند ظرف مدت دو ماه از تقاضای اجرا، نسبت به شناسایی و توقیف اموال متعهد سند، یا ظرف مدت شش ماه نسبت به اجرای مفاد سند اقدام کند، زوجه می‌تواند با انصراف از اجرای مفاد سند و با دریافت گواهی از اداره ثبت به محاکم دادگستری رجوع نماید.
نکات مهم مطالبه مهریه از طریق اجرای ثبت
- هر گاه زوجه، نماینده یا به عبارتی وکیل داشته باشد، وکیل باید وکالتنامه خود را به همراه تقاضا پیوست نماید.
- در صورتی که شوهر فوت نموده باشد زن باید بدوا اقدام به تهیه گواهی حصر وراثت نماید و بعدا تقاضای صدور اجرائیه نماید و همچنین باید ورثه متعهد را نیز معرفی نماید.
- مدت زمان پرداخت مهریه 10 روز از تاریخ ابلاغ اجرائیه است مطابق ماده 20 آیین نامه اجرای مفاد اسناد رسمی ” از تاریخ ابلاغ اجرائیه متعهد باید ظرف 10 روز مفاد آن را به موقع اجرا بگذارد یا ترتیبی برای پرداخت دین خود بدهد یا مالی معرفی کند که اجرای سند را میسر گرداند و اگر قادر به اجرای مفاد اجرائیه نباشد باید ظرف همان مدت لیست جامعی از کلیه دارایی خود را تهیه و به مسئول اجرا تحویل بدهد و اگر مالی ندارد صریحا اعلام کند.”
- سند ازدواج یا همان سند نکاحیه به دلیل اینکه سند رسمی محسوب می شود مطالبه مهریه از طریق اجرای ثبت امکان پذیر است. بنابراین اسنادی که توسط زوجین یا بستگان آنها به صورت رسمی تهیه می شود قابلیت درخواست صدور اجرائیه را ندارد.
- در صورتی که زوج کارمند یکی از کارکنان ادارات دولتی و یا وابسته به دولت باشد، زوجه می تواند حقوق وی را توقیف کند. اگر زوج، زن یا فرزندی نداشته باشد یک چهارم حقوق و مزایای او و در غیر این صورت یک سوم حقوق و مزایای او به نفع زوجه توقیف خواهد شد. مدیر اجرا مراتب را به سازمان مربوطه ابلاغ و رئیس آن سازمان موظف است از حقوق و مزایای زوج کسر نموده و به قسمت اجرا بفرستد.
مزایای مطالبه مهریه از طریق اجرای ثبت
- در صورتی که زوجه بخواهد از طریق اجرای ثبت نسبت به مطالبه مهریه اقدام نماید، زوجه پس از تشکیل پرونده بلافاصله می تواند نسبت به ممنوع الخروجی زوج اقدام نماید. ولی در دادگاه ممنوع الخروج شدن زوج، منوط به صدور حکم و همچنین در صورتی است که زوج اموالی نداشته یاشد.
- در مطالبه مهریه از طریق اجرای ثبت فقط حق الاجرا تعلق می گیرد که میزان آن پنج درصد مبلغ مورد اجراست و از کسی که اجرائیه بر علیه اوست یعنی زوج گرفته می شود. ولی در مطالبه مهریه در دادگاه زوجه باید نسبت به پرداخت هزینه دادرسی معادل سه و نیم درصد اقدام نماید.
- مطالبه مهریه از طریق اجرای ثبت بسیار سریعتر از دادگاه است. ولی مطالبه مهریه از طریق دادگاه رسیدگی بسیار طولانی می باشد. پیشنهاد ما این است که چنانچه زوج دارای اموالی می باشد که دارای سند رسمی است نسبت به مطالبه مهریه از طریق اجرای ثبت اقدام نمایید.
- صدور اجرائیه در اجرائیه مشمول مرور زمان نمی شود. ولی در دادگاه چنانچه زوجه از تاریخ صدور اجرائیه پس از 5 سال اقدام ننماید، اجرائیه بلا اثر تلقی می شود و زوجه باید مجددا از دادگاه تقاضای صدور اجرائیه نماید.
- در روش مطالبه مهریه از طریق اجرای ثبت، عملیات اجرائی به محض درخواست کتبی زوجه شروع می شود. ولی در محاکم دادگستری عملیات اجرائی پس از صدور حکم قطعی مراحل اجرایی آغاز می شود.
- در مطالبه مهریه از طریق اجرای ثبت، به صرف تقاضای زوجه یا وکیل وی عملیات اجرائی بدون تعیین وقت آغاز می شود. ولی مطالبه مهریه از طریق دادگاه مستلزم تعیین وقت و رسیدگی ماهیتی در پرونده است و زمان انجام آن طولانی است.
مدارک مورد نیاز برای مطالبه مهریه از طریق اجرا ثبت
- اصل سند ازدواج
- اصل شناسنامه
- کپی کارت ملی
- در صورت مفقود یا عدم دسترسی به اصل سند ازدواج باید رونوشت آن را از دفترخانه محل انعقاد عقد نکاح دریافت کنید.
- برای مطالبه مهریه از طریق مراجع ثبتی حتما قبل از هر اقدامی نسبت به ثبت نام در سامانه ثنا اقدام نمائید.
سوالات مرتبط در خصوص مطالبه مهریه از طریق اجرای ثبت
1- در صورتی که زوجه بعد از مطالبه مهریه، پرونده مهریه را مختومه نماید آیا باید مبلغی به اداره ثبت پرداخت نماید؟
اگر زن بعد از مطالبه مهریه به هر دلیل از مطالبه مهریه منصرف شود نیازی به پرداخت هزینه نیست. ولی در صورتی که زن در اداره ثبت اموالی را توقیف کرده باشد و به مرحله مزایده رسیده باشد باید نیم درصد به اداره ثبت بپردازد.
2- مراحل اجرای مهریه از طریق اجرای ثبت چیست؟
زوجه باید برای اجرای مهریه به دفترخانه محل وقوع عقد مراجعه نماید و تقاضای صدور اجرائیه نماید. بعد از صدور اجرائیه توسط سردفتر پرونده به اداره پنجم ارسال می شود که زوجه باید در اداره ثبت نسبت به معرفی و توقیف اموال شوهر اقدام نماید.
3- آیا مطالبه همزمان مهریه در دادگاه و اداره اجرای ثبت امکانپذیر است؟
خیر، زوجه نمی تواند همزمان تمام مهریه خود را هم از اداره ثبت و هم از دادگاه به اجرا بگذارد. زیرا، مطالبه یک دین از دو مرجع امکانپذیر نیست. ولی زوجه می تواند بخشی از مهریه خود را در اداره ثبت و قسمتی را در دادگاه مطالبه نماید.
4- بخشنامه مطالبه مهریه از طریق اجرای ثبت چیست؟
مطابق بخشنامه صادره در سال ۹۸ مطالبه مهریه به صورت مستقیم از دادگاه امکانپذیر نیست. زوجه برای مطالبه مهریه باید از طریق اجرای ثبت اقدام و در صورتی که نتواند از طریق ثبت مهریه خود را وصول کند باید با دریافت گواهی انصراف از ثبت به دادگاه مراجعه کند.
جهت مشاوره حقوقی با وکیل متخصص مهریه با شماره های مندرج در سایت تماس بگیرید. فاطمه یعقوبی وکیل پایه یک دادگستری
