آیا مالیات بر مهریه تعلق می گیرد؟
قانون مالیات بر مهریه، در کشورهای توسعه یافته مالیات ها از منابع اصلی درآمدهای دولتی محسوب می شود. به عبارت دیگر یکی از ابزار سیاست گذاری دولت در حوزه های حقوقی گوناگون، وضع مالیات ها است. به طور کلی مالیات ها به دو دسته مستقیم و غیر مستقیم تقسیم می شوند.
مالیات های مستقیم مثل مالیات بر ارث، مالیات بر درآمد و مالیات بر دارایی، به صورت مستقیم از افرادی که مالک حقوق و املاک خاصی هستند، دریافت می شوند. در مقابل مالیات های غیر مستقیم به مالیات هایی اطلاق می شود، که به طور غیر مستقیم و در ضمن پرداخت قیمت برخی از کالا ها و خدمات خاص مثل سیگار و نوشابه پرداخت می شود.
به گفته وکیل مهریه ، در حقوق جاری و لازم الاجرای ایران تا کنون، مالیاتی تحت عنوان مالیات بر مهریه تصویب نشده است. با این حال لایحه قانونی مالیات بر مهریه در دست بررسی توسط مجلس شورای اسلامی می باشد. در نوشتار حاضر این موضوع را مورد بررسی قرار می دهیم که در صورت تصویب قانون مالیات بر مهریه در سال 1401، پرداخت مهریه چه تغییراتی خواهد داشت.
میزان و نحوه محاسبه مالیات بر مهریه در قانون سال 1402
چنانچه قانون مالیات بر مهریه در سال 1401 به تصویب رسیده و اجرایی گردد، مالیاتی که به مهریه تعلق می گیرد به صورت زیر حساب می شود:
- از پانزده تا صد سکه بهار آزادی ، یک و نیم درصد.
- از صد و یک تا دویست سکه بهار آزادی، دو درصد.
- از دویست و یک سکه بهار آزادی به بالا، پانزده درصد
- در صورتی که مهریه تا چهارده سکه بهار آزادی باشد، مهریه از مالیات معاف است.
قانون مالیات بر مهریه در سال 1402
در عقد ازدواج دائم مهریه مالی است که شوهر موظف می شود به صورت عندالمطالبه یا عندالاستطاعه به همسر خود پرداخت نماید. بسیاری از عوامل خانوادگی، اقتصادی و اجتماعی بر تعیین میزان مهریه توسط طرفین مؤثر است. ممکن است مقدار مهریه در ضمن عقد نکاح تعیین نشود.
به عبارت دیگر، ممکن است زوجین در ضمن عقد نکاح توافق کنند میزان مهریه را در آینده تعیین نمایند، یا تعیین آن را به شخص ثالثی بسپارند. امروزه مبالغ بالای مهریه، به عنوان یکی از موانع ازدواج به شمار می رود.
در نتیجه قانونگذار که همواره در پی تصویب قوانین و مقررات تسهیل گر برای ازدواج است، ممکن است نسبت به تصویب مالیات بر مهریه نیز به عنوان یکی از ابزارهای قانونی جهت کاهش مبالغ مهریه اقدام نماید. همانطور که گذشت هر چه مقادیر مهریه افزایش یابد، نرخ مالیات بر مهریه نیز افزایش پیدا می کند. بنابراین تصویب قانون مالیات بر مهریه به عنوان تشویق کننده برای زوجین جهت کاهش مبالغ مهریه عمل می نماید.
از سوی دیگر مالیات ها اعم از مالیات بر ارث، مالیات بر مهریه و … توسط دولت صرف هزینه های عام‌المنفعه از قبیل شهرسازی، خدمات بهداشتی و … می شود. یکی از نشانه های توسعه یافته بودن کشورها این است، که منبع درآمد اصلی دولت از محل کسب مالیات ها باشد. در نتیجه دولت ها همواره به بهانه برقراری عدالت، اصلاح ساختار و … نسبت به وضع و دریافت مالیات ها اقدام می کنند.
مطابق با قانون مدنی به محض انعقاد زوجیت میان زن و مرد در نکاح دائم، زن مالک مهریه می شود. البته باید در نظر داشت که مهریه در بسیاری از موارد با توافق زوجین به صورت عندالاستطاعه پرداخت می گردد. یعنی در ضمن عقد قید می شود که مرد هنگامی که توانایی مالی برای پرداخت مهریه را پیدا کرد، مکلف است نسبت به پرداخت آن اقدام نماید.
معافیت از پرداخت مالیات بر مهریه
مهریه چه به صورت عندالمطالبه و چه به صورت عندالاستطاعه پرداخت شود، متعلق به زن می باشد. با این حال چنانچه قانون مربوط به دریافت مالیات بر مهریه تصویب شود، پیش از این که مهریه تحت تصرف زوجه قرار گیرد، می بایست درصدی از آن به اداره امور مالیاتی کشور پرداخت شود. مالیات بر مهریه در زمان ثبت عقدنامه و در محضر از افراد دریافت می‌شود و زوجین باید این مبلغ را به حساب دولت بریزند تا بتوانند سند ازدواج خود را بگیرند.
در لایحه مورد بحث مهریه های کمتر از چهارده سکه تمام بهار آزادی، از پرداخت مالیات معاف است. همچنین به نظر می رسد برخی از دیگر بانوان را نیز می توان از پرداخت مالیات بر مهریه معاف نمود. برای مثال بانوانی که تحت نظارت کمیته امداد امام خمینی (ره)، یا بهزیستی می باشند، می بایست از پرداخت مالیات معاف شوند.
نکته حائز اهمیت در لایحه قانونی مالیات بر مهریه این است که حتی در صورتی که هر دو طرف نسبت به تعیین مبلغ معینی به عنوان مهریه موافق باشند نیز، مالیات بر مهریه قابل دریافت است. به طور کلی آنچه در مورد مالیات بر مهریه حایز اهمیت است این می باشد که تا کنون قانون مربوط در این زمینه به تصویب مجلس شورای اسلامی یا دیگر مراجع قانون گذاری نرسیده است. بنابراین در حال حاضر مطابق با حقوق کنونی ایران مالیات بر مهریه قابل دریافت نیست.
جهت مشاوره حقوقی با شماره های مندرج در سایت تماس بگیرید.
