عزل قیم
نوشته پیش رو توسط وکیل خانواده در خصوص عزل قیم و موارد عزل قیم و نحوه عزل قیم برای آشنایی شما عزیزان تنظیم گردیده است. قیم باید دارای صلاحیت ها و شایستگی هایی از جمله وصف امانت باشد. بنابراین، در صورتی که معلوم شود که قیم توانایی ها و صلاحیت های لازم را ندارد و یا اینکه پس از بر عهده گرفتن قیمومت این شرایط را از دست بدهد به موجب آن میتوان عزل قیم را خواست.
بر اساس ماده ۱۲۴۸ قانون مدنی، هر گاه قیم توانایی یا لیاقت در اداره اموال مولی علیه را نداشته باشد و یا در اثر پیری، بیماری، اعتیاد به مواد مخدر یا مصرف مشروبات الکلی این توانایی و لیاقت را در دوران قیومیت از دست داده باشد و یا اینکه بازداشت قانونی تعیین قیم جدید موجب ضرر و زیان مالی و جسمی محجور شود، دادستان تقاضای عزل او را از دادگاه کرده و دادگاه طبق مقررات قانونی موارد را رسیدگی و در صورت احراز امر، قیم را عزل می کند.
موارد عزل قیم
حسب ماده 1248 قانون مدنی در موارد ذیل قیم معزول میشود :
- اگر معلوم شود که قیم فاقد صفت امانت بوده و یا این صفت از او سلب شود.
- اگر قیم مرتکب جنایت و یا مرتکب یکی از جنبه های ذیل شده باشد و به موجب حکم قطعی محکوم گردد: سرقت، خیانت در امانت، کلاهبرداری، اختلاس، هتک ناموس، منافیات عفت، جنحه نسبت به اطفال، ورشکستگی به تقلب.
- اگر قیم به علتی غیر از علل فوق محکوم به حبس شود و به این جهت نتواند امور مالی محجور را اداره کند.
- اگر قیم ورشکسته اعلان شود.
- اگر عدم لیاقت یا توانایی قیم در اداره اموال محجور علوم شود.
- هر گاه معلوم شود که قیم عامدا اموالی را که متعلق به مولی علیه (محجور) بوده جزو صورت دارایی او قید نکرده و باعث شده است که آن مال در صورت مزبور قید نشود، مشمول هر ضرر و خسارتی خواهد بود که از این حیث ممکن به مولی علیه وارد شود به علاوه در صورتی که عمل مزبور از روی سوء نیت بوده قیم معزول میشود.
- در مواردی که دادستان از قیم تضمیناتی راجع به اداره اموال محجور بخواهد و قیم حاضر به دادن تضمین نشود.
- قیم باید لااقل سالی یک مرتبه حساب تصدی خود را مدعی العموم ( دادستان ) یا نماینده او بدهد و هر گاه در ظرف یکماه از تاریخ مطالبه دادستان یا نماینده او حساب ندهد به تقاضای دادستان معزول میشود.
نحوه ی عزل قیم
حسب ماده 54 قانون امور حسبی عزل و تعیین قیم جدید و تعیین قیم موقت و سایر امور محجور با دادگاهی است که بدوا تعیین قیم کرده است.
انعزال قیم
حسب ماده 1249 قانون مدنی اگر قیم مجنون یا فاقد رشد گردد منعزل میشود، لذا اعمالی که در فاصله محجور شدن و دریافت حکم انعزال انجام داده است باطل خواهد شد.
تفاوت معزول با انعزال قیم
حکم عزل قیم یک حکم تاسیسی است و ناظر به آینده است یعنی تاثیر حکم عزل قیم مربوط به اعمالی است که قیم از این به بعد میخواهد انجام دهد. بنابراین پس از اینکه حکم عزل قیم صادر شد دیگر اعمالی که انجام میدهد صحیح نیستند اما اعمالی و معاملات قیم که قبل از حکم عزل انجام داده است صحیح و نافذ است.
حکم انعزال قیم یک حکم اعلامی است بر این اساس اگر شخص قیم، محجور یا دیوانه شود بدون نیاز بر حکم دادگاه منعزل میشود. فلذا اعمالی که در فاصله محجور شدن و دریافت حکم انعزال انجام داده است باطل خواهد شد.
چه کسانی میتوانند سبب عزل قیم را به دادستان اطلاع دهند ؟
محجور و هر ذی نفعی میتواند به دادستان وجود سبب عزل قیم را اطلاع دهند؛ در این صورت اگر دادستان سبب عزل را موجود دید از دادگاه درخواست عزل قیم را می نماید.
آیا قیم میتواند به عزل خود اعتراض نماید ؟
قیم میتواند از تصمیم دادگاه راجع به عزل خود اعتراض نماید دادستان نیز میتواند به رد درخواست عزل قیم در دادگاه اعتراض نماید.
نکته : مادامی که تکلیف قطعی عزل قیم معین نشده است امور محجور به وسیله دادستان یا قیمی که موقتا برای محجور معین میشود انجام خواهد شد.
جهت مشاوره حقوقی با وکیل خانواده با شماره های مندرج در سایت تماس بگیرید.فاطمه یعقوبی وکیل پایه یک دادگستری
