منظور از حکم طلاق چیست؟
مدت اعتبار حکم طلاق ، به موجب ماده 24 قانون حمایت خانواده رسیدگی به دعوای طلاق، مستلزم تقدیم دادخواست به دادگاه خانواده است. به طور کلی انجام طلاق میان زوجین در حقوق ایران منوط به صدور گواهی عدم سازش توسط دادگاه خانواده است.
علاوه بر گواهی عدم سازش در صورتی که شوهر از طلاق دادن همسر خود خودداری کند، چنانچه شرایط قانونی وجود داشته باشد، دادگاه حکم الزام به طلاق را صادر می کند. موضوع اصلی نوشتار حاضر بررسی مدت اعتبار حکم طلاق است. منظور از حکم طلاق، همان گواهی عدم سازش یا حکم الزام زوج به طلاق زوجه است که توسط دادگاه خانواده صادر می شود.
پس از صدور گواهی عدم سازش و حکم الزام به طلاق، زوجین می بایست در دفتر ثبت ازدواج و طلاق حضور پیدا کرده و نسبت به جاری ساختن صیغه طلاق اقدام نمایند. نکته مهم در این خصوص این است که مهلت زوجین برای جاری نمودن صیغه طلاق و ثبت آن در دفاتر رسمی ازدواج و طلاق، تنها در مهلت محدودی امکان دارد. با منقضی شدن مدت اعتبار حکم طلاق، زوجین نمی توانند از همدیگر جدا شوند.
در نوشتار حاضر ضمن بررسی چگونگی صدور گواهی عدم سازش و حکم طلاق توسط دادگاه خانواده، مدت زمان اعتبار این حکم را از نظر قانونی مورد بررسی قرار می دهیم.
مراحل و شیوه صدور حکم الزام به طلاق
همانطور که اشاره شد برای صدور حکم طلاق، زوجین یا هر کدام از زن و شوهر که متقاضی طلاق است، باید برای دادگاه خانواده دادخواست تنظیم کند. رئیس دادگاه خانواده موظف است ابتدا سعی در ایجاد صلح و سازش میان طرفین نموده و از وقوع طلاق پیش گیری کند. بر همین مبنا ممکن است زوجین را به داوری یا مراکز مشاوره خانواده زیر نظر قوه قضاییه ارجاع دهد.
چنانچه به هر دلیلی طرفین یا خواهان، همچنان بر صدور حکم طلاق پافشاری نمایند دادگاه خانواده گواهی عدم سازش یا حکم طلاق را صادر می کند. با صدور گواهی عدم سازش زوجین می بایست به دفترخانه ثبت ازدواج و طلاق مراجعه نموده و نسبت به اجرای مراسم طلاق اقدام نمایند.
بر اساس ماده 29 قانون حمایت خانواده، دادگاه ضمن صدور رای در مورد طلاق، در مورد موارد زیر تعیین تکلیف می نماید :
- شروط ضمن عقد ازدواج
- مندرجات سند ازدواج
- جهیزیه، مهریه و نفقه زوجه
- چگونگی حضانت و نگهداری اطفال
- شیوه پرداخت هزینه های حضانت و نگهداری اطفال
- ترتیب، زمان و مکان ملاقات اطفال با توجه به میزان وابستگی و مصلحت طفل
مدت اعتبار حکم طلاق چند وقت است؟
طبق ماده 32 قانون حمایت خانواده در مورد حکم طلاق، اجرای صیغه طلاق منوط به سپری شدن مهلت تجدید نظر خواهی و فرجام خواهی است. بنابر قانون آیین دادرسی مدنی مدت تجدیدنظرخواهی برای افراد مقیم ایران بیست روز از تاریخ ابلاغ رای دادگاه است. برای افراد مقیم خارج از کشور، مدت تجدید نظر خواهی دو ماه از تاریخ ابلاغ رای دادگاه می باشد.
در مورد فرجام خواهی نیز به همین نحو، مدت فرجام خواهی برای افراد مقیم ایران بیست روز از تاریخ ابلاغ رای دادگاه و برای افراد مقیم خارج از کشور دو ماه از تاریخ ابلاغ رای دادگاه می باشد. پس از سپری شدن مهلت تجدیدنظر خواهی و فرجام خواهی، مهلت اعتبار حکم طلاق و گواهی عدم سازش آغاز می گردد.
- مدت اعتبار حکم طلاق: مطابق با ماده 33 قانون حمایت خانواده مدت اعتبار حکم طلاق شش ماه پس از انقضای مهلت فرجام خواهی یا ابلاغ رای فرجامی است. در این مدت حکم طلاق باید توسط زوجه به دفتر ثبت ازدواج و طلاق تسلیم شود. در صورتی که ظرف یک هفته از تاریخ ابلاغ حکم زوج در دفترخانه حاضر نشوند، سر دفتر ازدواج و طلاق برای زوج یا شخص غایب ابلاغیه ارسال می کند. چنانچه در مدت مزبور زوج حاضر نشود، سردفتر ازدواج و طلاق با دستور دادگاه و به نمایندگی از زوج صیغه طلاق را جاری می سازد.
- مدت اعتبار گواهی عدم سازش؛ به موجب ماده 34 قانون حمایت خانواده مهلت اعتبار گواهی عدم سازش برای ارائه به دفاتر رسمی ازدواج و طلاق سه ماه از تاریخ ابلاغ گواهی است. چنانچه ظرف این مهلت گواهی مذکور به دفترخانه تسلیم نشود، یا چنانچه طرفی که گواهی عدم سازش را به دفترخانه ازدواج و طلاق تسلیم کرده است برای جاری نمودن صیغه طلاق در دفترخانه حاضر نشود، گواهی عدم سازش از درجه اعتبار ساقط می گردد.
تفاوت مدت اعتبار حکم طلاق و گواهی عدم امکان سازش
مطابق ماده 26 قانون حمایت خانواده اگر طلاق، طلاق توافقی و یا طلاق به درخواست زوج باشد دادگاه خانواده گواهی عدم سازش صادر می نماید و اگر طلاق به درخواست زوجه باشد حکم طلاق یا حکم الزام زوج به طلاق را صادر می نماید.
مدت اعتبار حکم طلاق ( حکم الزام زوج به طلاق ) 6 ماه از تاریخ ابلاغ رای فرجامی یا پس از انقضای مهلت فرجامخواهی است. اما مدت اعتبار گواهی عدم سازش سه ماه از تاریخ ابلاغ رای نهایی است.
دادگاه در صدور گواهی عدم سازش ( طلاق توافقی و طلاق به درخواست زوج ) در ماهیت دعوا ورود نمی کند بلکه با ارجاع زوجین به داوری یا مشاوره تصمیم دارد قصد زوجین در خصوص طلاق را تایید نماید. برعکس درحکم طلاق یا حکم الزام زوج به طلاق (طلاق به درخواست زوجه ) دادگاه با توجه به احقاق شرایط قانونی ( عسروحرج ویا محقق شدن شروط ضمن عقد ) وارد ماهیت دعوا شده و درنهایت حکم طلاق و دستور برجدا شدن را صادر می نماید.
زوجه در صورت صدور حکم طلاق شش ماه فرصت دارد حکم طلاق را به دفتر طلاق جهت اجرای صیغه تسلیم نماید در غیر این صورت در صورت انقضای مدت حکم طلاق اعتبار قانونی ندارد. ولی در صورت صدور گواهی عدم سازش زوجین (طلاق توافقی ) یا زوج (طلاق به درخواست زوج ) ظرف سه ماه گواهی عدم سازش را به دفتر طلاق جهت ثبت ارائه نمایند در غیر این صورت گواهی عدم سازش اعتبار خود را از دست خواهد داد.
جهت مشاوره حقوقی با گروه وکلای یعقوبی با شماره های مندرج در سایت تماس بگیرید. فاطمه یعقوبی وکیل پایه یک دادگستری
