بطلان معامله به دلیل حجر
بطلان معامله به دلیل حجر، در مواردی بعضی افراد نمی توانند معاملاتی را انجام دهند و در صورت انجام معاملات ، معاملات آنها باطل و یا در مواردی غیر نافذ می باشد. در ادامه برای تفسیر و توضیح تایید بطلان معامله به دلیل حجر به مفهوم حجر و اینکه محجورین چه کسانی هستند و وضعیت معاملات افراد محجورین می پردازیم.
محجورین چه کسانی هستند؟
افراد محجور، افرادی هستند که صلاحیت داشتن حق معینی و حق تصرف در اموال خود را ندارند. محجورین عبارتند از صغیر ، سفیه ، مجنون ، و تاجر ورشکسته که در ادامه توضح و وضعیت معاملات آنها می پردازیم.
1- صغیر: صغیر کسی است که هنوز به سن بلوغ نرسیده است و به دو دسته صغیر ممیز و صغیر غیر ممیز تقسیم می شوند.
الف) معاملات صغیر غیر ممیز: معاملات صغیر غیر ممیز باطل می باشد، اگر صغیر غیر ممیزی ، ملکی را معامله نماید آن معامله باطل محسوب می شود و طرف دیگر معامله می تواند تأیید و اعلام بطلان معامله را از دادگاه تقاضا نماید.
ب) معاملات صغیر ممیز: مطابق ماده 1212 قانون مدنی معاملات این اشخاص باطل است. معاملاتی که هیچ ضرر و تعهدی برای آنها ایجاد نکند ، صحیح تلقی شده و معاملاتی که ممکن است ، آنها را متعهد نماید و یا ضرری برای آنها داشته باشد ، غیر نافذ بوده و صحت آن منوط به تأیید ولی و یا قیم است.
2- معاملات سفیه (اشخاص غیر رشید): معاملات و تصرفات غیر رشید در اموال خود نافذ نیست مگر با اجازه ولی یا قیم او. ولی تملکات بلاعوض از هر قبیل که باشد بدون اجازه هم نافذ است.
3- معاملات مجنون: معاملات مجنون دائمی باطل می باشد و مجنون ادواری در حال افاقه نمی تواند هیچ تصرفی در اموال و حقوق مالی خود بنماید. در صورتی که شخص مجنون ملکی را معامله نماید آن معامله باطل و طرف مقابل می تواند تقاضای تایید بطلان معامله به دلیل حجر را از دادگاه درخواست نماید.
4- معاملات تاجر ورشکسته: معاملات تاجر ورشکسته در شرایطی صحیح و در مواردی باطل و در مواردی غیر نافذ و در برخی حالات، قابل فسخ است.
جهت مشاوره با وکیل متخصص ملکی با شماره های مندرج در سایت تماس بگیرید.
شرایط طرح دعوای بطلان معامله به دلیل حجر
طرح دعوای بطلان معامله به دلیل حجر دارای شرایطی است. برای طرح این دعوا باید حکم حجر شخص در دادگاه در بازه مشخصی صادر شود تا بتوانید به دلیل حکم حجر تقاضای بطلان معامله را بخواهید. تقاضای بطلان معامله به دلیل حجر نیازمند صدور حکم حجر است و بدون حکم حجر امکان بطلان معامله وجود ندارد زیرا اصل بر صحت قراردادهاست.
نحوه اجرای رای تایید بطلان معامله بدلیل حجر
پرونده های تایید بطلان معامله به دلیل حجر، نیاز به صدور اجرائیه ندارد و دادگاه فقط تایید ابطال معامله را اعلام می کند و جنبه اعلامی دارد.
مرجع صالح رسیدگی به دعوی بطلان معامله به دلیل حجر
مرجع صالح جهت رسیدگی به دعوی ابطال معامله به دلیل حجر در صلاحیت دادگاهی است که ملک در آنجا واقع شده است و در مورد تاجر ورشکسته، دادگاهی که حکم ورشکستگی او را صادر کرده است، صلاحیت رسیدگی به دادخواست تایید بطلان معامله با محجور را دارد.
برای باطل کردن قرارداد افراد محجور چه اقداماتی باید انجام داد؟
برای باطل کردن این قرارداد در ابتدا باید به دادسرای سرپرستی مراجعه نموده و خواستار تشکیل پرونده شوند. سپس دادستان پرونده مجموعه تحقیقات اولیه نسبت به جنون یا سفه انجام داده و بعد از آن با گرفتن جواب از پزشکی قانونی که جوابش مبنی بر اثبات محجوریت فرد است، از دادگاه درخواست صدور حکم حجر را می کند.
لذا، دادگاه با بررسی موضوع پرونده در صورتیکه ادله را برای اثبات حجر کافی بداند حکم حجر محجور را صادر می کند.
طرفین دعوا در تایید بطلان معامله بدلیل حجر
خواهان دعوا در این پروند ه کسی است که با محجور معامله کرده است. در مورد تاجر ورشکسته، مدیر تصفیه و یا هر یک از طلبکاران ورشکسته می تواند، طرح دعوا کند.
خوانده دعوا در این پرونده باید به طرفیت دادستان و ولی یا قیم محجور مطرح شود.
سوالات متداول
چه اشخاصی حق درخواست تجدید نظر نسبت به حکم حجر را دارند؟
طبق ماده ۴۴ قانون امور حسبی کسانی که تصمیم دادگاه را در امور حسبی برای خود مضر بدانند، می توانند به آن اعتراض کنند. ماده ۶۶ قانون مذکور نیز به دادستان، محجور و قیم او اختیار داده است که به تصمیمات دادگاه در موارد حکم حجر و رفع حجر و رد درخواست آن ها اعتراض کنند. بر اساس رای وحدت رویه سال ۱۳۳۶ اشخاصی که در جریان رسیدگی نبوده اند و تصمیم دادگاه را به ضرر خود می‌دانند می توانند به تصمیم دادگاه اعتراض پژوهشی و فرجام خواهی کنند. اشخاص مذکور در ماده ۶۶ فقط حق تجدید نظر خواهی دارند.
آیا حق درخواست صدور حکم حجر متوفا نسبت به تاریخ قبل از فوت امکانپذیر است؟
رسیدگی به درخواست صدور حکم حجر متوفا نسبت به تمام یا قسمتی از زمان حیات وی منع قانونی ندارد. اگر ثابت شود علت حجر قبل از تاریخ حکم حجر وجود داشته از تاریخ وجود علت حجر مترتب می شود. همچنین بر اساس رای وحدت رویه شماره ۷۲ مورخ ۴\۹\۵۳ هیئت عمومی دیوان عالی کشور فوت کسی که درخواست حجر او شده مانع رسیدگی دادگاه نیست زیرا آثاری که بر حجر مترتب است با فوت محجور از بین نمی رود و در این مورد دادگاه باید رسیدگی را به طرفیت وراث ادامه دهد و حکم مقتضی صادر کند.
ملاک تشخیص حجرچیست؟
مهم ترین ملاک برای تشخیص حجر دریافت نامه از پزشک قانونی مبنی بر حجر شخص محجور می باشد.
