اجرای رای داور
نوشته پیش رو توسط وکیل ملکی در خصوص اجرای رای داور برای آشنایی شما عزیزان تنظیم گردیده است. در صورتی که محکوم‌علیه حسب مورد بیست روز یا دو ماه از تاریخ ابلاغ، رأی داوری را به اختیار اجرا نکند، محکوم‌له می‌تواند از دادگاه درخواست اجرای رای داوری را بنماید.
قانونگذار در ماده ۴۸۸ برای اجرای آرای داوری قوت و قدرت بیشتری نسبت به رأی دادگاه قائل شده است؛ چرا که در مورد آراء دادگاه ها اجرای رأی متوقف به صدور اجرائیه است. عبارت دیگر، تکلیف به اجرای رای داور توسط محکوم‌علیه، برخلاف احکام دادگاه‌ها، نیازمند صدور و ابلاغ اجرائیه نیست؛ بلکه به محض ابلاغ رأی، این تکلیف به وجود می‌آید.
مطابق با ماده ۴۸۸ قانون آئین دادرسی مدنی رای داوری باید مطابق مقررات قانونی اجرا شود. به نظر اغلب حقوقدانان درخواست اجرای رای داوری نیازمند تقدیم دادخواست و پرداخت هزینه دادرسی نیست. ولی در رویه قضائی بر خلاف این نظر اجرای آن نیازمند تقدیم دادخواست و پرداخت هزینه دادرسی می باشد.
نحوه درخواست اجرای رای داور
بر اساس مفاد ماده 488 ق.آ.د.م. پس از درخواست اجراییه و صدور برگ اجرایی، اجرای رای داور برابر مقررات قانون اجرای احکام مدنی لازم الرعایه خواهد بود. پس از درخواست صدور اجراییه، دادگاه اقدام به بررسی اعتبار رای داور می نماید و در صورت اقتضا دستور صدور اجراییه را صادر می نماید.
مرجع صالح برای صدور اجرائیه رای داور
به صراحت ماده 5 قانون اجرای احکام مدنی، صدور اجرائیه با دادگاه نخستین (بدوی) است؛ حتی اگر حکم از دادگاه تجدیدنظر صادر شده باشد. بنابراین در این خصوص دادگاه نخستین صلاحیت صدور اجرائیه را داراست.
صدور اجرائیه در مورد رای داوری با دادگاه بدوی است، مگر اینکه دادگاه تجدیدنظر دعوی را به داوری ارجاع داده باشد که در این صورت دادگاه تجدید نظر باید اجرائیه صادر نماید (مهاجری ص ۳۰۸) در این خصوص نظر مخالف وجود دارد، زیرا به تصریح ماده ۵ قانون اجرای احکام مدنی، صدور اجرائیه با دادگاه نخستین است.
توقف اجرای رای داوری
بر اساس مفاد ماده 490 قانون آیین دادرسی مدنی هرگاه رأی داور از موارد مذکور ابطال رای داور در ماده 489 قانون آیین دادرسی مدنی باشد، هر یک از طرفین می‌تواند ظرف بیست روز بعد از ابلاغ رأی داور، حکم به ابطال رای داوری را از دادگاه صالح درخواست کند و در این صورت تا زمان رسیدگی به اصل دعوا و قطعی شدن حکم، اجرای رای داور متوقف می‌ماند.
اجرای رای داور با وجود اعتراض
در صورتی که هریک از اصحاب دعوا اظهار نماید که رای داور از موارد ابطال رای داور است، اعتراض به رای داور مانع اجرای آن نیست، مگر دادگاه دلایل اعتراض را قوی تشخیص دهد در اینصورت قرار توقف اجرای رای داور را تا پایان رسیدگی اعلام می دارد.
ولی اگر دادگاه دلایل ابرازی جهت ابطال را قوی تشخیص ندهد، عملیات اجرایی ادامه پیدا می کند و در اینصورت دادگاه می تواند از معترض تامین مناسب اخذ و قرار توقف اجرای رای داور را صادر نماید. تنها جایی که قانون اجازه توقف اجرای رای داور را داده هنگامی است که طبق ماده ۴۸۹ قانون آیین دادرسی مدنی درخواست ابطال رای مطرح شده باشد که در این صورت تا زمان رسیدگی به اصل دعوی و قطعی شدن حکم به بطلان، اجرای رای هم متوقف می ماند.
نکته : رای داوری اثر امر مختومه را دارد و مطابق ماده ۴۵۹ قانون آیین دادرسی مدنی رای داوری فقط نسبت به طرفین داوری و اشخاصی که در تعیین داور دخالت و شرکت داشته اند و قائم مقام آنان، معتبر است اما نسبت به اشخاص ثالث تاثیری نخواهد داشت.
نکته : شیوه اجرای رای داور هم مطابق مقررات مربوط به اجرای احکام مدنی می باشد. از مفاد این ماده برمی‌آید که رای داوری قطعی و لازم الاجرا است، یعنی قابل رسیدگی مجدد ( تجدید نظر خواهی و اعاده دادرسی و فرجام خواهی ) نیست، و لازم الاجرا است.
جهت مشاوره حقوقی با شماره های مندرج در سایت تماس بگیرید.فاطمه یعقوبی وکیل پایه یک دادگستری
