طلاق به دلیل ازدواج مجدد شوهر
طلاق به دلیل ازدواج مجدد شوهر، بعد از عقد نکاح بین زن و مرد یک سری شرایطی وجود دارد که ضمن عقد مورد قبول هر دو طرف واقع می گردد و به تایید زوجین می رسد. طبق ماده 16 قانون حمایت خانواده، مرد با داشتن همسر اول به شرط هایی می تواند زن دوم طلب کند که عبارت است از :
- رضایت همسر اول
- ترک زندگی از طرف زن
- غایب مفقود الاثر شدن زن
- ابتلاء زن به اعتیاد
- عدم توان رابطه زناشویی زن
- عدم تمکین زن از شوهر
ازدواج دائم زوج بدون رضایت زوجه
این شروط به صورت چاپی در سند ازدواج وجود دارد. یکی از این شروط مندرج در سند ازدواج این است که زوج همسر دیگری را بدون رضایت زوجه اختیار نکند و اگر این شرط به تایید زوج رسیده باشد ولی خلاف آن عمل کند، زوجه اول ، وکیل طلاق خواهد شد. که به آن، طلاق به دلیل ازدواج مجدد شوهر گفته می شود.
در این بحث، از نظر قانونی موارد دیگری هم وجود دارد که می تواند مورد فوق را نقض کند که در این قسمت به آن می پردازیم. جهت مشاوره حقوقی در خصوص طلاق به دلیل ازدواج مجدد شوهر با وکیل طلاق تماس بگیرید.
ازدواج مرد بدون اجازه زن اول و با حکم دادگاه
گفتیم که مرد بدون اجازه زن اول، قانونا نمی تواند همسر دومی اختیار کند حال ممکن است که زوج به تجویز دادگاه و بر اثر ناشزه بودن همسر اول و یا مریضی همسر خود و…. حکم ازدواج مجدد گرفته باشد اما در این جا سوال به وجود می آید که آیا با ازدواج مرد، زن می تواند درخواست طلاق بدهد؟
در این جا بر اساس نظریه برخی از حقوقدانان چنین آمده است که اگر مرد شرط 12 عقد نامه را امضاء و تایید کرده باشد شرط ذکر شده مقید نیست و هر ازدواجی بدون اجازه همسر اول جایز و شامل می شود مگر اینکه با اجازه از سمت دادگاه باشد. دلیل ازدواج شوهر باید محکمه پسند بوده باشد، یعنی ناشی از عدم ایفای نقش زناشویی از سمت زن باشد و زن در این مورد قصور کرده باشد که مورد توجه قرار می گیرد.
باید در نظر داشت که تمامی توضیحات و نکات گفته شده در صورت طلاق به دلیل ازدواج مجدد شوهر فقط با صدور اذن دادگاه انجام می پذیرد. لذا، دادگاه است که ایجاد وکالت و حق طلاق را برای زوجین ایجاد می کند.
با وجود اختلاف نظرهایی که بین قضات و حقوقدانان بود رای وحدت رویه شماره 716 به موضوع اختلاف پایان داد. مطابق رای وحدت رویه 716 اگر مردی با اجازه و حکم دادگاه و به دلیل عدم تمکین زن و عمل نکردن به وظایف زناشویی همسر اول، اجازه ازدواج مجدد را از دادگاه بگیرد ، زن اول نمی تواند به استناد بند ۱۲ شروط عقدنامه تقاضای طلاق به دلیل ازدواج مجدد شوهر کند.
رای وحدت رویه شماره ۷۱۶ مورخ ۱۳۸۹/۷/۲۰
رای وحدت رویه ۷۱۶ « نظر به اینکه مطابق ماده ۱۱۰۸ قانون مدنی تمکین از زوج تکلیف قانونی زوجه است، بنابراین در صورتی که بدون مانع مشروع از ادای وظایف زوجیت امتناع و زوج این امر را در دادگاه اثبات و با اخذ اجازه از دادگاه همسر دیگری اختیار نماید، وکالت زوجه از زوج در طلاق که به حکم ماده ۱۱۱۹ قانون مدنی ضمن عقد نکاح شرط و مراتب در سند ازدواج ذیل بند ب شرایط ضمن عقد در ردیف۱۲ قید گردیده، محقق و قابل اعمال نیست،
لذا به نظر اکثریت اعضاء هیأت عمومی دیوان عالی کشور رأی شعبه چهارم دادگاه تجدیدنظر استان همدان که با این نظر انطباق دارد مورد تأیید است. این رأی طبق ماده۲۷۰ قانون آیین دادرسی دادگاه‌های عمومی و انقلاب در امور کیفری در موارد مشابه برای شعب دیوان عالی کشور و کلیه دادگاه‌ها لازم الاتباع است. »
اگرمرد زن دوم بگیرد آیا زن اول حق طلاق دارد؟
مطابق قانون در موارد خاصی اجازه ازدواج مجدد به مرد داده شده است تا ازدواج دوم یا چند همسری رواج پیدا نکند و موجب هوسرانی مردها در جامعه نگردد. قانونا اختیار کردن همسر دوم بدون رضایت همسر اول می تواند این حق را به زن اول بدهد تا درخواست طلاق نماید. چنانچه زوج به دستور دادگاه و به دلیل ناشزه بودن زن اول و با حکم و اجازه دادگاه می تواند همسر دوم را اختیار کند.
اگر مردی شروط 12 گانه ضمن عقد را امضاء کرده باشد و بدون اجازه و رضایت همسر اولش ازدواج مجدد کند زن اول می تواند از دادگاه تقاضای طلاق به دلیل ازدواج مجدد شوهر نماید و حق طلاق برای زن به وجود خواهد آمد.
آیا ازدواج مجدد شوهر شامل ازدواج موقت (صیغه) می شود؟
در خصوص ازدواج موقت بین قضات اختلاف نظر وجود دارد ولی با توجه به اینکه کلمه ازدواج به صورت مطلق ( دائم و موقت ) در شروط ضمن عقد به کار برده شده است شامل هر دو می باشد. رویه قضایی متمایل به نظری که ازدواج را اعم از دائم یا موقت می داند و در هر دو صورت در صورت اثبات آن به زوجه حق طلاق برای زن ایجاد می شود.
اگر زن بتواند ازدواج موقت شوهر را با دلایل محکمه پسند در دادگاه اثبات کند می تواند با استناد به شرط 12 عقد نامه طلاق بگیرد منوط بر اینکه مرد آن شرط را امضا کرده باشد. در غیر این صورت، اگر مرد شروط ضمن عقد را امضا نکرده باشد زن میتواند بر مبنای عسر و حرج از دادگاه تقاضای طلاق کند .
مجازات ازدواج دوم مرد بدون رضایت همسر
ازدواج موقت و حتی ازدواج دائم بدون اجازه همسر اول جرم نیست اما باید توجه داشت که عدم ثبت نکاح دائم جرم بوده و اگر شخصی مرتکب چنین عملی گردد جرم رخ داده است و شخص مجرم است.
مرد برای اینکه ازدواج مجدد نماید باید از همسر اول خود کسب اجازه کند و اگر این کار را انجام ندهد حسب ماده 49 قانون حمایت از خانواده مرتکب به جرم شده و مجازاتش جزای نقدی درجه 5 و یا حبس تعزیری درجه 7 است. عدم ثبت ازدواج موقت بدون اجازه همسر و بدون ثبت هم جرم نیست زیرا لزومی به ثبت این واقعه مانند ازدواج دائم نیست.
ازدواج مجدد شوهر بدون اجازه از دادگاه
گاهی مرد بدون اجازه از دادگاه و رضایت همسر اول اقدام به ازدواج مجدد می کند. در اینصورت حق طلاق با زن خواهد بود در باب این مسئله چند نکته مورد توجه است که مورد توضیح قرار می دهیم:
اگر مرد بدون اجازه همسر اول و بدون حکم و اجازه دادگاه اقدام به ازدواج نماید همسر اول می تواند اقدام تقاضای طلاق به دلیل ازدواج مجدد شوهر بکند و امکان دریافت و مطالبه تمام مهریه برای زن امکانپذیر است.
نکته : دفاتر رسمی ازدواج تحت هیچ شرایطی نمی توانند ازدواج مجدد زوج را بدون اجازه همسر اول به ثبت برسانند که اگر این کار را انجام دهند خلاف قانون عمل کرده و قانونا با آن ها برخورد می شود.
نکته مهم دیگر این است که ازدواج مجدد باید به صورت قانونی ثبت گردد و اگر به دلایلی عقد دائم ثبت نگردد جرم و مجازاتی را به دنبال دارد که در قانون به آن اشاره شده است. در این صورت است که مرد مرتکب جرم شده و مورد مجازات از سوی قانون قرار می گیرد.
جهت مشاوره حقوقی با وکیل طلاق توافقی شماره های مندرج در سایت تماس بگیرید.فاطمه یعقوبی وکیل پایه یک دادگستری
